Sẽ kiểm soát giá hàng thiết yếu độc quyền khi sửa đổi Luật giá

Luật Giá số 11/2012/QH13 sau gần 10 năm thi hành tạo khung pháp lý đầy đủ cho công tác quản lý, điều hành giá được thực hiện nhất quán theo cơ chế thị trường theo hướng khuyến khích cạnh tranh về giá, tôn trọng quyền tự định giá của các tổ chức, cá nhân sản xuất kinh doanh, tôn trọng các quy luật kinh tế khách quan chi phối sự hình thành và vận động của giá cả thị trường. Đồng thời vẫn bảo đảm sự điều tiết của Nhà nước về giá chủ yếu bằng các biện pháp gián tiếp vĩ mô phù hợp với các cam kết quốc tế.

Trên cơ sở chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2022 và phân công của Chính phủ, Bộ Tài chính chủ trì xây dựng dự án Luật Giá (sửa đổi) nhằm thể chế hóa đầy đủ, đúng chủ trương về phát triển kinh tế thị trường, có sự điều tiết của Nhà nước.

Về biện pháp định giá của Nhà nước, theo Bộ Tài chính, việc kiểm soát giá các hàng hóa, dịch vụ thiết yếu, có tính độc quyền cũng được đặt ra nhằm đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của người tiêu dùng trong các quan hệ kinh tế, giao dịch liên quan đến hàng hóa, dịch vụ đó. Thông qua đó, phần nào sẽ đảm bảo hài hòa quyền lợi, tác động tích cực đến đời sống của người dân và hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Luật Giá (sửa đổi) sẽ kiểm soát giá hàng thiết yếu độc quyền, ngăn tác động tiêu cực với người tiêu dùng. (Ảnh minh họa: BT)

Liên quan đến các quy định về biện pháp bình ổn giá, Bộ Tài chính cho biết đã cụ thể hóa việc triển khai bình ổn giá trong các trường hợp nhằm đảm bảo thuận lợi cho công tác tổ chức thực hiện. Cùng với đó, việc củng cố các biện pháp bình ổn giá theo hướng tăng cường trách nhiệm của các bộ, ngành, địa phương để kịp thời ổn định mặt bằng giá hàng hóa, dịch vụ trong các trường hợp khẩn cấp cũng là một điểm mới của dự thảo Luật Giá (sửa đổi) nhằm hướng đến việc bảo vệ quyền, lợi ích của người dân, đảm bảo an sinh xã hội.

Ngoài ra, các biện pháp về kê khai giá, niêm yết giá cũng được quy định rõ tại Luật nhằm đảm bảo các biện pháp kiểm soát gián tiếp đối với giá hàng hóa, dịch vụ; hướng đến tăng cường công khai, minh bạch trong việc mua, bán, đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của các chủ thể kinh tế, trong đó có quyền, lợi ích của người dân, nhất là người dân nghèo.

Theo Bộ Tài chính, Luật Giá (sửa đổi) sẽ xác định rõ ranh giới, mức độ, phạm vi, biện pháp điều tiết của Nhà nước đối với thị trường trên cơ sở tôn trọng quy luật thị trường, khắc phục những tác động tiêu cực của thị trường; đồng thời, vẫn phải bảo đảm quyền tự định đoạt, tự do kinh doanh của doanh nghiệp; tiếp tục đổi mới để làm tăng tính cạnh tranh lành mạnh giữa các doanh nghiệp, tránh can thiệp bằng mệnh lệnh hành chính.

Bên cạnh đó, phải bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người tiêu dùng, nhất là đối tượng yếu thế nhưng không bao cấp. Luật Giá (sửa đổi) sẽ cụ thể hóa nhiều chủ trương, chính sách liên quan đến việc ổn định giá cả hàng hóa, dịch vụ, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người dân, nhất là người dân nghèo.

Công tác quản lý giá cũng phải góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, an sinh xã hội, tăng trưởng xanh, kinh tế tuần hoàn và phát triển bền vững; thúc đẩy xã hội hóa hoạt động cung cấp dịch vụ công. Đồng thời, có chính sách về giá phù hợp với khu vực có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn và các trường hợp theo quy định tại luật khác có liên quan. Những nguyên tắc này đảm bảo xuyên suốt tất cả các biện pháp quản lý, điều tiết giá của Nhà nước quy định tại Luật và hoạt động quản lý nhà nước về giá của Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương.

Bảo Thoa