Uống 3 tách trà xanh mỗi ngày: Lợi ích tiềm năng cho não bộ và sức khỏe người cao tuổi

Giảm nguy cơ tổn thương chất trắng trong não

Nghiên cứu được đăng tải trên tạp chí Nature đã phân tích dữ liệu từ 8.766 người Nhật trên 65 tuổi. Những người tham gia được yêu cầu tự báo cáo mức tiêu thụ trà xanh và cà phê hằng ngày, đồng thời thực hiện chụp cộng hưởng từ (MRI) não để đánh giá tình trạng tổn thương tại 5 vùng não khác nhau - đặc biệt là phần chất trắng.

Chất trắng đóng vai trò then chốt trong việc truyền tín hiệu giữa các khu vực của não bộ và giữa não với tủy sống. Tổn thương chất trắng thường liên quan mật thiết đến suy giảm nhận thức, trí nhớ, và nguy cơ cao mắc chứng sa sút trí tuệ.

Uống 3 tách trà xanh mỗi ngày: Lợi ích tiềm năng cho não bộ và sức khỏe người cao tuổi

Kết quả cho thấy, những người uống từ 3 tách trà xanh mỗi ngày trở lên có tỷ lệ tổn thương chất trắng thấp hơn khoảng 3% so với nhóm chỉ uống 1 tách mỗi ngày. Điều đáng chú ý là mối liên hệ tích cực này vẫn duy trì ổn định ngay cả sau khi điều chỉnh các yếu tố gây nhiễu như tuổi tác, giới tính, hoạt động thể chất và trình độ học vấn.

Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu cũng thận trọng lưu ý: đây là một nghiên cứu cắt ngang - nghĩa là chỉ phân tích dữ liệu tại một thời điểm - nên chưa đủ cơ sở để khẳng định mối quan hệ nhân quả. Dù vậy, kết quả vẫn gợi mở hướng đi quan trọng trong việc sử dụng các loại thực phẩm, đồ uống phổ biến nhằm hỗ trợ duy trì sức khỏe não bộ ở người cao tuổi.

Vì sao trà xanh hiệu quả hơn cà phê?

Một điều gây bất ngờ trong nghiên cứu là cà phê - dù cũng chứa caffeine - lại không cho thấy hiệu quả tương tự trà xanh trong việc giảm tổn thương não. Nhóm tác giả đưa ra giả thuyết rằng, chính các hợp chất đặc trưng có trong trà xanh mới là yếu tố tạo nên sự khác biệt.

Cụ thể, trà xanh rất giàu:

Catechin và EGCG: Đây là các chất chống oxy hóa mạnh, giúp trung hòa gốc tự do, giảm viêm và bảo vệ các tế bào thần kinh khỏi tổn thương. EGCG còn được chứng minh có khả năng làm chậm tiến trình thoái hóa tế bào não.

L-theanine: Một loại amino acid hiếm, có tác dụng làm dịu tinh thần, giảm căng thẳng, hỗ trợ sự tập trung mà không gây buồn ngủ.

Hàm lượng caffeine vừa phải: Không quá cao như cà phê, giúp kích thích nhẹ nhưng vẫn giữ nhịp sinh học ổn định, tránh gây mất ngủ hay tăng huyết áp đột ngột.

Sự kết hợp độc đáo giữa các hoạt chất trên có thể tạo nên tác động tổng thể tích cực lên não bộ, từ đó mang lại lợi ích về lâu dài cho sức khỏe nhận thức.

Lợi ích phụ: Tốt cho huyết áp - yếu tố then chốt của trí nhớ

Ngoài tác dụng bảo vệ não, một số phân tích trước đây còn chỉ ra rằng uống trà xanh thường xuyên có thể giúp ổn định huyết áp, nhờ vào khả năng giãn mạch và giảm viêm của các hợp chất tự nhiên trong trà.

Điều này đặc biệt quan trọng vì huyết áp cao là một trong những yếu tố nguy cơ hàng đầu dẫn đến sa sút trí tuệ. Việc duy trì huyết áp ổn định không chỉ tốt cho tim mạch mà còn giúp ngăn ngừa những tổn thương vi mạch trong não, vốn có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến trí nhớ và khả năng tư duy.

Những lưu ý khi sử dụng trà xanh

Dù là thức uống tự nhiên và phổ biến, trà xanh vẫn cần được sử dụng hợp lý để đảm bảo phát huy tác dụng mà không gây phản ứng phụ.

Theo chuyên gia dinh dưỡng Lão Cô (Trung Quốc), việc uống quá nhiều trà xanh - đặc biệt trên 7-8 tách mỗi ngày - có thể dẫn đến: Mất ngủ do tích lũy caffeine. Đầy hơi, khó tiêu, đặc biệt ở người có vấn đề về dạ dày. Tăng nguy cơ thiếu hấp thu sắt nếu uống trà ngay sau bữa ăn.

Những đối tượng cần đặc biệt thận trọng gồm: phụ nữ mang thai, người bị loét dạ dày, người mắc bệnh mạn tính hoặc đang dùng thuốc dài hạn. Trong các trường hợp này, nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bổ sung trà xanh vào chế độ sinh hoạt hằng ngày.

Cần thêm nghiên cứu để khẳng định

Các nhà khoa học Nhật Bản kết luận rằng, mặc dù nghiên cứu đã mang lại những tín hiệu tích cực, nhưng vẫn cần tiến hành thêm các phân tích dài hạn và mở rộng ra nhiều nhóm dân cư khác nhau để xác nhận kết quả.

Hiện toàn bộ người tham gia đều là người Nhật - có chế độ ăn uống, thói quen sinh hoạt và yếu tố di truyền tương đồng. Vì vậy, hiệu quả có thể thay đổi nếu áp dụng lên nhóm dân cư khác với đặc điểm văn hóa và sinh học khác biệt.

Với hàm lượng cao các chất chống oxy hóa, kháng viêm và tác dụng thư giãn thần kinh, việc uống từ 2-3 tách trà xanh mỗi ngày có thể mang lại lợi ích rõ rệt trong việc bảo vệ não bộ, duy trì trí nhớ và giảm nguy cơ sa sút trí tuệ ở người cao tuổi.

Dù chưa thể thay thế vai trò của thuốc men hay các liệu pháp y học hiện đại, trà xanh - khi sử dụng hợp lý - vẫn là một “người bạn đồng hành” lành mạnh trong hành trình giữ gìn sức khỏe lâu dài.