TRỰC TUYẾN: Giải đáp về Đại hội Công đoàn cơ sở và các chính sách lao động, bảo hiểm xã hội

TRỰC TUYẾN: Phổ biến Luật Thủ đô và những chính sách mới liên quan đến người lao động TRỰC TUYẾN: Phổ biến chính sách về tiền lương, bảo hiểm xã hội và Luật Thủ đô 2024 TRỰC TUYẾN: Những điểm mới về bảo hiểm xã hội và an toàn vệ sinh lao động

Đây là một trong những hoạt động thiết thực của Báo Lao động Thủ đô và Công đoàn phường Văn Miếu - Quốc Tử Giám nhằm trang bị cho các đơn vị, doanh nghiệp, công nhân, viên chức, lao động trên địa bàn phường có thêm kiến thức về chế độ, chính sách mới liên quan đến người lao động và tổ chức Đại hội Công đoàn cơ sở.

Các đồng chí đại biểu dự buổi Đối thoại, giao lưu.

Dự buổi Đối thoại trực tiếp, giao lưu trực tuyến có các đại biểu: Phó Chủ tịch LĐLĐ Thành phố Nguyễn Huy Khánh; Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND phường Văn Miếu - Quốc Tử Giám Đỗ Trọng Nam; Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam phường Văn Miếu - Quốc Tử Giám Mai Văn Lâm; Phó Chủ tịch HĐND phường Nguyễn Phú Bình; Phó Chủ tịch UBND phường Hoàng Kiểu Nga; Tổng biên tập Báo Lao động Thủ đô Nguyễn Văn Bình; Chủ tịch Công đoàn phường Văn Miếu - Quốc Tử Giám Đinh Phú Cường; Phó Chủ tịch Công đoàn phường Văn Miếu - Quốc Tử Giám Nguyễn Thanh Bình.

Đại biểu tham dự buổi Đối thoại - Giao lưu.

Tham gia giải đáp những băn khoăn của người lao động và độc giả có các chuyên gia: Tiến sĩ Nguyễn Huy Khoa, Phó Trưởng khoa Luật, Đại học Công đoàn; Luật sư Đặng Văn Thành - Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội; bà Dương Thị Minh Châu - Trưởng phòng Tuyên truyền và Hỗ trợ người tham gia, Bảo hiểm Xã hội thành phố Hà Nội.

Đặc biệt, tham dự buổi đối thoại, giao lưu còn có hơn 200 cán bộ công đoàn, công nhân, viên chức, lao động (CNVCLĐ) phường Văn Miếu - Quốc Tử Giám.

8h30: Khai mạc

Phát biểu khai mạc buổi giao lưu trực tuyến, Tổng biên tập Báo Lao động Thủ đô Nguyễn Văn Bình cho biết, tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, truyền thông chính sách tới đội ngũ cán bộ, đoàn viên, công nhân, viên chức lao động là hoạt động được Báo Lao động Thủ đô chú trọng và đã tổ chức thực hiện rất hiệu quả trong nhiều năm qua.

Mỗi năm, báo Lao động Thủ đô đều phối hợp với Liên đoàn Lao động các quận, huyện, ngành, Công đoàn cấp trên cơ sở (trước đây) tổ chức hàng chục buổi đối thoại trực tiếp, giao lưu trực tuyến với các chủ đề, nội dung liên quan thiết thân tới đoàn viên Công đoàn, người lao động, thu hút sự tham gia đặt câu hỏi trực tiếp và theo dõi trực tuyến của đông đảo cán bộ, đoàn viên Công đoàn, công nhân, viên chức, lao động.

Đồng chí Nguyễn Văn Bình, Tổng biên tập Báo Lao động Thủ đô phát biểu khai mạc buổi Đối thoại, giao lưu.

Hầu hết các câu hỏi của người lao động đều được các vị khách mời là chuyên gia trong lĩnh vực pháp luật lao động, Công đoàn giải đáp thỏa đáng qua đó góp phần đáng kể nâng cao kiến thức pháp luật, kiến thức mọi mặt cho công nhân, viên chức, lao động cũng như góp phần đưa chính sách pháp luật, nhất là chính sách pháp luật về lao động, Công đoàn, đi sâu vào thực tiễn.

“Phát huy những kết quả đã đạt được, trong bối cảnh tổ chức Công đoàn có sự thay đổi về mô hình hoạt động phù hợp với tình hình mới hiện nay, Báo Lao động Thủ đô xác định tiếp tục phối hợp với Công đoàn các xã, phường duy trì tổ chức hoạt động đối thoại trực tiếp, giao lưu trực tuyến để nâng cao kiến thức pháp luật, kiến thức mọi mặt cho cán bộ, đoàn viên Công đoàn, công nhân, viên chức, lao động,

Chúng tôi trân trọng cảm ơn Công đoàn Phường Văn Miếu – Quốc Tử Giám đã là đơn vị đầu tiên phối hợp, đồng hành với chúng tôi để tiếp tục duy trì hoạt động ý nghĩa này trong bối cảnh mới”, Tổng biên tập Nguyễn Văn Bình nói.

Theo đồng chí Nguyễn Văn Bình: Thủ đô và đất nước đang trên đà phát triển mạnh mẽ, sự vận động của xã hội đã khiến không ít các quy định, chính sách pháp luật dần trở lên bất cập, đòi hỏi các các cơ quan chức năng phải điều chỉnh, bổ sung thường xuyên. Trong khi đó, với nhiều lao động, nhất là lao động trực tiếp, thời gian để tìm hiểu, cập nhật, bổ sung các kiến thức pháp luật, chế độ chính sách còn hạn chế, dẫn đến nhiều trường hợp chưa được đảm bảo tốt nhất quyền lợi trong quan hệ lao động.

Vì thế, trang bị, cập nhật những kiến thức mới nhất về pháp luật lao động, nhất là tiền lương, bảo hiểm xã hội cho công nhân, viên chức, lao động là mục đích đầu tiên của chúng tôi khi tổ chức buổi đối thoại trực tiếp, giao lưu trực tuyến hôm nay.

Toàn cảnh buổi đối thoại giao lưu

Bên cạnh đó, hiện nay, theo Kế hoạch của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, các cấp Công đoàn cả nước đang tiến hành tổ chức Đại hội để đánh dấu bước thay đổi về mô hình tổ chức trong kỷ nguyên mới, cũng như để kịp thời cụ thể hoá các chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước vào nghị quyết đại hội Công đoàn. Trong đó, Đại hội Công đoàn cơ sở, nghiệp đoàn cơ sở, công đoàn cơ sở thành viên, công đoàn bộ được yêu cầu hoàn thành trước ngày 31/12/2025.

“Với thế mạnh về truyền thông kiến thức và sự kết nối chặt chẽ với các cán bộ, chuyên gia dày dặn kinh nghiệm trong hoạt động Công đoàn, thông qua buổi đối thoại trực tiếp, giao lưu trực tuyến hôm nay, chúng tôi cũng mong muốn được cung cấp tới đội ngũ cán bộ Công đoàn cơ sở những kiến thức liên quan đến công tác tổ chức Đại hội Công đoàn cơ sở.

Vì những lý do như trên, chúng tôi đã lựa chọn chủ đề của buổi đối thoại trực tiếp, giao lưu trực tuyến hôm nay là: “Đại hội Công đoàn cơ sở và các chính sách lao động, bảo hiểm xã hội”, ông Nguyễn Văn Bình cho biết.

Ông Nguyễn Văn Bình mong muốn các cán bộ, đàn viên Công đoàn, công nhân, viên chức tham dự chương trình sẽ không bỏ lỡ một cơ hội quý, mạnh dạn, thẳng thắn nêu nhiều câu hỏi, những thắc mắc để được các chuyên gia giải đáp.

8h45: Phát biểu chỉ đạo tại chương trình đối thoại - giao lưu trực tuyến, Phó Chủ tịch LĐLĐ thành phố Hà Nội Nguyễn Huy Khánh khẳng định, đây là một hoạt động thiết thực, có ý nghĩa sâu sắc, góp phần tuyên truyền, phổ biến, nâng cao nhận thức của đội ngũ cán bộ công đoàn và người lao động về vai trò, vị trí của tổ chức công đoàn trong hệ thống chính trị, cũng như về các chính sách pháp luật liên quan trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động.

Đặc biệt, chương trình diễn ra đúng dịp các cấp Công đoàn Thủ đô đang sôi nổi tổ chức các hoạt động chào mừng thành công Đại hội Công đoàn các xã, phường, tiến tới Đại hội Công đoàn thành phố Hà Nội lần thứ 18; chào mừng Đại hội Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp và Đại hội XIV của Đảng.

Đồng chí Nguyễn Huy Khánh, Phó Chủ tịch LĐLĐ Thành phố phát biểu chỉ đạo tại buổi đối thoại, giao lưu.

Chương trình đối thoại - giao lưu trực tuyến - truyền thông chính sách với chủ đề “Đại hội Công đoàn cơ sở và các chính sách lao động, bảo hiểm xã hội” do Báo Lao động Thủ đô phối hợp với Công đoàn phường Văn Miếu - Quốc Tử Giám cũng chính là một hoạt động thiết thực của tổ chức Công đoàn Thủ đô để thực hiện nhiệm vụ tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trong đoàn viên, người lao động; bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động.

“Chương trình cũng là minh chứng cho sự đổi mới của tổ chức Công đoàn Thủ đô trong việc ứng dụng chuyển đổi số vào hoạt động công đoàn, truyền thông công đoàn theo đúng tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia”, ông Nguyễn Huy Khánh nhấn mạnh.

Phó Chủ tịch LĐLĐ Thành phố cũng hi vọng rằng, chương trình, với sự tham gia của các chuyên gia pháp luật và bảo hiểm, sẽ góp phần trang bị thêm kiến thức, kinh nghiệm cho cán bộ cơ sở; đồng thời khẳng định cam kết đồng hành của LĐLĐ Thành phố trong xây dựng hệ thống công đoàn Thủ đô ngày càng vững mạnh, xứng đáng là chỗ dựa của người lao động.

Ban tổ chức tặng hoa chuyên gia buổi Đối thoại giao lưu.

8h50: Chuyên gia giải đáp câu hỏi, thắc mắc của đoàn viên, NLĐ, bạn đọc

Chuyên gia buổi Đối thoại, giao lưu.

Chị Đỗ Thị Như Ngọc, Công ty CP cơ khí Nic hỏi: Trường hợp người lao động đã hưởng BHXH một lần và đã mất toàn bộ hồ sơ liên quan tới sổ bảo hiểm (quyết định, sổ BHXH,...). Khi tăng mới tại doanh nghiệp, NLĐ không nhớ số sổ hay bất cứ thông tin gì liên quan tới sổ BHXH. Vậy trong trường hợp này, thủ tục để cấp lại sổ BHXH cho người lao động được thực hiện như thế nào?

Chị Đỗ Thị Như Ngọc, Công ty CP cơ khí Nic đặt câu hỏi với chuyên gia.

Chuyên gia Dương Thị Minh Châu trả lời: Người lao động khi quên mất số sổ bảo hiểm xã hội của mình thì có thể tra cứu trên Cổng thông tin điện tử của Bảo hiểm xã hội Việt Nam. Chỉ cần có họ tên, ngày tháng năm sinh và số căn cước công dân, là có thể tra cứu lại được số sổ BHXH của mình.

Chuyên gia Dương Thị Minh Châu

Sau khi tra cứu được số sổ rồi, chúng ta sẽ làm một đề nghị để cấp lại cuốn sổ này, hoặc đến cơ quan bảo hiểm xã hội nơi gần nhất để được hướng dẫn. Nếu bạn đã thanh toán bảo hiểm xã hội một lần rồi thì chỉ được cấp lại tờ bìa. Còn nếu vẫn còn thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp mà chưa hưởng, thì cơ quan bảo hiểm sẽ bổ sung thêm thông tin đó.

Thực ra, việc tra cứu rất đơn giản. Và khi được cấp lại tờ bìa, người lao động sử dụng lại mã số bảo hiểm xã hội cũ để báo tăng ở một đơn vị mới là được, không có gì phức tạp.

---

Chị Nguyễn Thị Mai, Công ty cổ phần cơ khí NIC hỏi: Người lao động vào công ty làm việc và đến thời điểm đóng BHXH thì khai rằng bản thân chưa từng đóng BHXH ở đâu. Tuy nhiên khi công ty thực hiện khai báo mới thì bên BHXH phản hồi rằng NLĐ đã được cấp mã số sổ BHXH nhưng bản thân NLĐ hoàn toàn không biết và cũng không rõ đơn vị nào đã từng đóng BHXH cho mình.

Vậy trong trường hợp này, doanh nghiệp cần thực hiện những thủ tục gì để có thể đóng BHXH đúng quy định để đảm bảo đầy đủ quyền lợi cho người lao động?

Chuyên gia Dương Thị Minh Châu: Trước hết, đơn vị chúng ta chỉ cần thực hiện báo tăng và đóng bảo hiểm theo mã số bảo hiểm xã hội (BHXH) đã có của người lao động. Sau đó, người lao động có thể cài đặt ứng dụng VssID để tự kiểm tra xem mã số BHXH của mình đã được đóng ở đơn vị nào, trong thời gian nào.

Từ đó, chúng ta tiếp tục đóng bảo hiểm bình thường. Trách nhiệm của đơn vị là thực hiện báo tăng cho người lao động theo đúng mã số BHXH đã có trên hệ thống. Trên ứng dụng VSSID, toàn bộ quá trình tham gia BHXH của người lao động tại các đơn vị khác đều được thể hiện rõ, giúp theo dõi được nơi và thời gian đã đóng. Như vậy, đơn vị chỉ cần báo tăng theo mã số hiện có, không cần thực hiện thêm thủ tục nào khác.

---

Câu hỏi bạn đọc trực tuyến: Xin chuyên gia cho biết, sau sắp xếp chính quyền địa phương 2 cấp thì những đơn vị nào sẽ còn tổ chức công đoàn hoạt động. Nếu còn tổ chức công đoàn nhà trường thì có cần tổ chức lại đại hội công đoàn hay không?

Chuyên gia Nguyễn Huy Khoa: Trước đây, người lao động nói chung là cán bộ, công chức, viên chức và người lao động tự do đều có quyền thành lập công đoàn, hoặc nghiệp đoàn.

Chuyên gia Nguyễn Huy Khoa

Hiện nay Công đoàn cơ sở cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp hưởng 100% lương ngân sách nhà nước, lực lượng vũ trang là những đơn vị kết thúc hoạt động, không còn là đối tượng là đoàn viên công đoàn, không thuộc hệ thống công đoàn. Khi kết thúc hoạt động sẽ không thu đoàn phí Công đoàn và kinh phí công đoàn nữa.

Hiện nay, theo hướng dẫn của Tổng Liên đoàn và LĐLĐ Thành phố Hà Nội, các Công đoàn cơ sở trực thuộc, nghiệp đoàn cơ sở, công đoàn bộ phận sẽ tiến hành tổ chức đại hội công đoàn nhiệm kỳ 2025-2030 trước 15/12/2025. Những đơn vị không đủ điều kiện tổ chức Đại hội thì sẽ có thể tiến hành Hội nghị Công đoàn.

---

Anh Cao Xuân Linh - Bệnh viện Da liễu Hà Nội hỏi: Người lao động nghỉ việc trong thời hạn bao lâu thì có thể được nhận bảo hiểm xã hội một lần? Hiện nay, tổ chức Công đoàn có những chính sách gì hỗ trợ đoàn viên đang mắc bệnh hiểm nghèo, có hoàn cảnh khó khăn không?

Anh Cao Xuân Linh - Bệnh viện da liễu Hà Nội nêu câu hỏi.

Chuyên gia Dương Minh Châu: Theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội, người lao động tham gia bảo hiểm xã hội trước ngày 1/7/2025 mà có thời hạn tham gia bảo hiểm xã hội dưới 15 năm thì sau khi nghỉ việc 1 năm sẽ được thành toán bảo hiểm xã hội 1 lần.

Ngoài ra, những trường hợp người lao động mắc 1 trong 5 bệnh hiểm nghèo thì sẽ được thanh toán bảo hiểm xã hội 1 lần ngay sau khi dừng đóng, không cần tính thời giạn. Còn nếu người bắt đầu tham gia bảo hiểm xã hội từ 1/7/2025 trở lại đây thì không còn quy định thời hạn 1 năm dừng đóng bảo hiểm xã hội một lần, mà người lao động có thể được thanh toán ngay.

Đồng chí Nguyễn Phú Bình, Phó Chủ tịch HĐND phường Văn Miếu - Quốc Tử Giám tặng quà NLĐ tham gia giao lưu trả lời câu hỏi.

Chuyên gia Nguyễn Huy Khoa: Đối với đoàn viên Công đoàn, người lao động mắc bệnh hiểm nghèo hoặc có những khó khăn khác thì sẽ có tổ chức Công đoàn là tổ chức đại diện để quan tâm chăm lo, vì chức năng cốt lõi của tổ chức Công đoàn là đại diện bảo vệ quyền lợi, chăm lo đời sống cho đoàn viên, người lao động.

Khi đoàn viên Công đoàn, người lao động khó khăn, tổ chức Công đoàn, ngoài việc thăm hỏi, chia sẻ về mặt tinh thần, tư vấn, hỗ trợ cho người lao động tiếp cận được với những chính sách hỗ trợ của cơ quan pháp luật, thì tổ chức Công đoàn còn trích nguồn tài chính Công đoàn đồng thời vận động, kêu gọi huy động các nguồn lực khác để hỗ trợ về mặt vật chất cho đoàn viên người lao động.

Mức hỗ trợ tuỳ thuộc vào điều kiện, tính chất, mức độ hoàn cảnh khó khăn của người lao động và mức độ nguồn lực của tổ chức Công đoàn, và tuân theo quy chế hoạt động của tổ chức Công đoàn.

---

Chị Nguyễn Thị Hoài Thu, Công ty cổ phần xăng dầu HFC hỏi: Khi người lao động bị tai nạn trong quá trình làm việc, trách nhiệm của doanh nghiệp và quyền lợi được hưởng từ bảo hiểm tai nạn lao động được quy định thế nào?

Chị Nguyễn Thị Hoài Thu, Công ty cổ phần xăng dầu HFC đặt câu hỏi với chuyên gia.

Chuyên gia Dương Thị Minh Châu: Khi đã được xác định là tai nạn lao động, trách nhiệm và quyền lợi của các bên được quy định như sau:

Thứ nhất, trách nhiệm của người sử dụng lao động (doanh nghiệp): Trả lương cho người lao động trong thời gian điều trị; thanh toán toàn bộ chi phí khám, chữa bệnh, phần vượt ngoài mức đã được cơ quan Bảo hiểm xã hội chi trả qua bảo hiểm y tế; bồi thường cho người lao động theo quy định hiện hành.

Quyền lợi người lao động được hưởng từ chế độ tai nạn lao động, do cơ quan Bảo hiểm xã hội chi trả, điều kiện hưởng gồm: Người lao động bị suy giảm khả năng lao động từ 5% trở lên. Mức hưởng, hưởng một lần: Nếu suy giảm khả năng lao động từ 5% đến 30%; hưởng hàng tháng, nếu suy giảm khả năng lao động từ 31% trở lên.

Điểm mới theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024, trong trường hợp đặc biệt: Tai nạn xảy ra trên tuyến đường và trong thời gian hợp lý khi người lao động đi hoặc về từ nơi làm việc, trách nhiệm của doanh nghiệp không phải trả lương và chi phí y tế trong trường hợp này. Mà quyền lợi của người lao động sẽ được cơ quan Bảo hiểm xã hội chi trả tiền lương trong thời gian nghỉ điều trị theo chế độ ốm đau.

Lưu ý là chế độ tai nạn lao động không áp dụng đối với các trường hợp người lao động cố ý tự gây thương tích hoặc hủy hoại sức khỏe của bản thân.

Đồng chí Đinh Phú Cường, Chủ tịch Công đoàn phường Văn Miếu - Quốc Tử Giám trao quà tới NLĐ.

---

Câu hỏi bạn đọc trực tuyến: Tôi xin hỏi điều kiện để được mua nhà ở xã hội? Hiện nay Nhà nước có chính sách cho công nhân vay ưu đãi để mua nhà ở xã hội không? Quy định mới về điều kiện thu nhập cho người lao động? Xin cảm ơn.

Chuyên gia Đặng Văn Thành trả lời: Vấn đề về nhà ở xã hội của chúng ta hiện nay cũng đang rất “nóng”, nhất là ở các địa bàn thành phố lớn như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và các khu công nghiệp.

Mới đây, Chính phủ cũng đã ban hành Nghị định, nâng mức điều kiện về thu nhập đủ điều kiện mua nhà ở xã hội. Trước đây, quy định là với người độc thân: thu nhập dưới 15 triệu đồng/tháng; Đối với người đã có gia đình: thu nhập dưới 30 triệu đồng/tháng.

Chuyên gia Đặng Văn Thành

Tuy nhiên, hiện nay, để phù hợp hơn với điều kiện kinh tế - xã hội, mức thu nhập tối đa được nâng lên như sau: Đối với người độc thân không nuôi con nhỏ: tối đa 20 triệu đồng/tháng; Đối với người độc thân có nuôi con nhỏ dưới 18 tuổi: tối đa 30 triệu đồng/tháng; Đối với gia đình có vợ, chồng: tổng thu nhập tối đa 40 triệu đồng/tháng.

Đó là điều kiện thứ nhất.

Điều kiện thứ hai là phải đáp ứng điều kiện về nhà ở. Theo đó, người đăng ký mua nhà ở xã hội không được đứng tên trên bất kỳ bất động sản nào tại tỉnh hoặc thành phố nơi có dự án nhà ở xã hội. Hoặc, nếu đã có nhà ở, thì diện tích bình quân đầu người trong hộ không vượt quá 15 m²/người tại nơi thường trú.

Hiện nay, theo Luật Nhà ở, chúng ta đã bỏ điều kiện về nơi cư trú. Quy định này nhằm phù hợp hơn với quyền tự do cư trú của công dân.

Trước đây, quy định yêu cầu người đăng ký phải có nơi thường trú hoặc tạm trú tại nơi có dự án nhà ở xã hội, nhưng hiện nay quy định này đã được bãi bỏ. Đây là điểm cần hết sức lưu ý.

---

Chị Nguyễn Thị Mai - Phó Chủ tịch Công đoàn Trung tâm hoạt động Văn Miếu - Quốc Tử Giám: Sau sáp nhập tiến hành hội nghị Ban chấp hành Công đoàn mở rộng theo hướng nào, có tiến hành như trước hay không, xin chuyên gia có hướng dẫn cụ thể?

Chị Nguyễn Thị Mai, Phó Chủ tịch Công đoàn Trung tâm hoạt động văn hóa khoa học Văn Miếu – Quốc Tử Giám nêu câu hỏi

Chuyên gia Nguyễn Huy Khoa: Theo hướng dẫn của LĐLĐ Thành phố, những Công đoàn cơ sở, Nghiệp đoàn cơ sở không đủ điều kiện tổ chức Đại hội và được LĐLĐ thành phố Hà Nội đồng ý thì tổ chức hội nghị đại biểu, hội nghị toàn thể đoàn viên hoặc hội nghị Ban Chấp hành mở rộng.

Trường hợp này đối với Công đoàn cấp cơ sở, Công đoàn cơ sở thành viên, Công đoàn bộ phận có dưới 200 đoàn viên hoạt động phân tán, lưu động, khó khăn trong việc tổ chức đại hội toàn thể thì có thể tổ chức hội nghị đại biểu nhưng phải được Công đoàn cấp trên trực tiếp đồng ý.

Trong đó, tại Đại hội sẽ có những nội dung như báo cáo việc thực hiện hoạt động thời gian vừa qua, đề ra phương hướng, nhiệm vụ, chỉ tiêu nhiệm kỳ mới; góp ý các văn kiện Đại hội Công đoàn cấp trên; thực hiện công tác nhân sự Ban Chấp hành và đại biểu dự Đại hội Công đoàn cấp trên (nếu có).

---

Câu hỏi bạn đọc trực tuyến: Với Đại hội công đoàn nhiệm kỳ mới, xin hỏi quy trình tổ chức Đại hội Công đoàn cơ sở sẽ tổ chức theo bước nào, xin chuyên gia hướng dẫn thêm cho chúng tôi?

Chuyên gia Nguyễn Huy Khoa: Thông thường, quy trình tổ chức Đại hội Công đoàn cơ sở thì bước đầu tiên là Công đoàn cơ sở sẽ trao đổi với cấp uỷ cùng cấp xác định nội dung, định hướng và xây dựng Kế hoạch chi tiết.

Công đoàn cơ sở sẽ thành lập Ban tổ chức Đai hội và thành lập những tiểu ban như tiểu ban văn kiện, tiểu ban nhân sự, tiểu ban tuyên truyền, khánh tiết … và có sự phân công cụ thể về công việc cho từng tiểu ban.

Trong đó, tiểu ban văn kiện và tiểu ban nhân sự là hết sức quan trọng. Công tác nhân sự phải bám sát điều kiện tiêu chuẩn, định hướng công tác cán bộ của cấp uỷ Đảng. Đối với việc xây dựng văn kiện thì phải bám sát chủ trương, định hướng của cấp uỷ, Công đoàn cấp trên, nhiệm vụ chính trị của địa phương để đề ra những phương hướng, chỉ tiêu sát thực.

Một điều nữa là nếu Công đoàn cơ sở có có các tổ Công đoàn, công đoàn bộ phận thì phải tổ chức hội nghị Công đoàn bộ phận trước dể xác định các nội dung, trao đổi luận của các nội dung của chính bộ phận đó và đóng góp nội dung cho văn kiện đại hội Công đoàn cấp trên, kiện toàn nhân sự đơn vị, bầu đại biểu đi dự Công đoàn cấp trên.

Tiếp theo trong công tác tổ chức Đại hội Công đoàn cơ sở là phải chuẩn bị điều kiện về cơ sở vật chất và tài chính, xác định thời gian địa điểm tổ chức và thành phần triệu tập đại biểu tham dự Đại hội.

Đồng chí Nguyễn Thanh Bình, Phó Chủ tịch Công đoàn phường Văn Miếu - Quốc Tử Giám tặng quà NLĐ.

---

Chị Trần Thị Kiều, Trung tâm Y tế Văn Miếu hỏi: Đơn vị có 1 lao động hợp đồng nhưng NLĐ bị mất sổ, nhưng lao động này nghỉ hưu từ 1/9/2025. Chúng tôi đã làm hồ sơ từ giữa tháng 8/2025. Tuy nhiên, gửi nhiều hồ sơ đề nghị cấp lại sổ, đề nghị làm hưu trí cho NLĐ nhưng vẫn chưa được giải quyết.

Ở bên BHXH Đống Đa trước đây có cấp thiếu 1 tờ rời song do sáp nhập thì đơn vị đề nghị sang bên BHXH Hoàn Kiếm cấp. Bên Hoàn Kiếm lại trả hồ sơ về bên Đống Đa, bên Đống Đa đã nhận hồ sơ.

Ngoài ra, từ 1/11Trung tâm lại có người nghỉ hưu, thì bên Hoàn Kiếm đề nghị chúng tôi quay trở lại Đống Đa để chốt tờ rời. Chúng tôi đang yêu cầu bên Đống Đa chốt tờ rời cho toàn bộ viên chức trung tâm. Xin kiến nghị cơ quan bảo hiểm có phương án để chúng tôi có hướng xử lý?

Chị Trần Thị Kiều, Trung tâm Y tế Văn Miếu nêu câu hỏi.

Chuyên gia Dương Thị Minh Châu: Có lẽ trong thời gian vừa rồi là thời điểm có sự dịch chuyển giữa các phường trong công tác quản lý. Hiện nay phường Văn Miếu đã được chuyển về cho Hoàn Kiếm quản lý. Tuy nhiên, nếu Đống Đa đã nhận hồ sơ của chị rồi thì Đống Đa sẽ hoàn tất nốt việc này.

Còn khi chị giải quyết chế độ hưu sau này thì hồ sơ sẽ được chuyển lại về Hoàn Kiếm để giải quyết, vì bây giờ phường Văn Miếu đã thuộc quản lý của Hoàn Kiếm và Hoàn Kiếm sẽ là đơn vị tiếp nhận hồ sơ của người lao động để thực hiện chế độ.

---

Chị Phạm Phương hoa - Bệnh viện Tràng An hỏi: BHXH tự nguyện là chính sách còn dè dặt với lao động tự do. Xin hỏi trường hợp cụ thể là lao động nam sinh năm 1974 thì có nên tham gia BHXH tự nguyện không và mức đóng ra sao?

Chị Phạm Phương hoa, Bệnh viện Tràng An

Chuyên gia Dương Thị Minh Châu: Hiện nay, từ 1/7/2025, Chính phủ đã tăng mức hỗ trợ người tham gia BHXH tự nguyện với hộ nghèo, cận nghèo như bằng 50% đối với người tham gia thuộc hộ nghèo, người đang sinh sống tại xã đảo, đặc khu theo quy định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; bằng 40% đối với người tham gia thuộc hộ cận nghèo; bằng 30% đối với người tham gia là người dân tộc thiểu số; bằng 20% đối với người tham gia khác.

Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi giảm thời gian đóng từ 20 xuống 15 năm chủ yếu hướng đến lương hưu cho nhóm 40-45 tuổi tham gia hệ thống muộn hoặc đóng ngắt quãng.

Toàn cảnh buổi đối thoại, giao lưu.

Tôi nghĩ rằng lao động nam sinh năm 1974 nên tham gia BHXH tự nguyện vì đây là khoản tiền tích cóp cho về nhà. Khi chúng ta tham gia BHXH tự nguyện thì chúng ta sẽ được cấp BHYT và gói an sinh của Chính phủ hàng năm Chính phủ sẽ điều chỉnh tăng lương hưu do vậy người lao động nên tham gia.

Về mức đóng, có thể đóng 22% trên mức lương 5 triệu đồng/tháng, không thuộc hộ nghèo, cận nghèo, sẽ được nhà nước hỗ trợ đóng 20% theo tỷ lệ phần trăm (%) trên mức đóng BHXH hằng tháng, thì sẽ phải đóng khoảng 1triệu đồng/1 tháng.

Tôi nghĩ mức đó là hợp lý và nếu có điều kiện tốt hơn thì tham gia với mức cao hơn. Chúng ta có thể lựa chọn trên cái khung rất rộng, để người lao động có thể lựa chọn. Và có thể lựa chọn 4 ngân hàng Big4 để chuyển tiền khoản bảo hiểm rất thuận tiện.

---

Chị Hà Thị Thanh Thiệu - Trường Trung cấp nghề nấu ăn - Nghiệp vụ Du lịch và Thời trang Hà Nội hỏi: Trong một đơn vị có thành lập thêm các phòng, khoa mới thì việc thành lập Công đoàn bộ phận mới thì có những thủ tục gì?

Từ 1/7, tổ chức lại chính quyền địa phương hai cấp, không còn Công đoàn cấp trên cơ sở nên Công đoàn cơ sở chúng tôi không biết đóng kinh phí Công đoàn ở đâu. Hiện đã gần hết năm tài chính rồi, chúng tôi rất mong các chuyên gia hướng dẫn để có thể thực hiện nôp kinh phí Công doàn theo đúng quy định.

Chị Hà Thị Thanh Thiệu, Trường Trung cấp nghề nấu ăn - Nghiệp vụ Du lịch và Thời trang Hà Nội.

Chuyên gia Nguyễn Huy Khoa: Khi một đơn vị thành lập thêm bộ phận mới, ví dụ như trường của chị thành lập thêm các khoa, phòng bộ môn, nếu các khoa, phòng bộ môn này đủ điều kiện có từ 3 đoàn viên Công đoàn trở lên thì sẽ thành lập các tổ Công đoàn.

Việc thành lập Công đoàn bộ phận này do Công đoàn cơ sở ra quyết định và chỉ định nhân sự, căn cứ trên quyết định thành lập khoa, phòng bộ môn của chính quyền nhà trường. Về nhân sự, nếu có dưới 20 đoàn viên thì chỉ có tổ trưởng Công đoàn, trên 20 đoàn viên thì có thể có tổ phó Công đoàn.

Về việc đóng kinh phí Công đoàn, trước đây đơn vị của chị đóng kinh phí Công đoàn lên Công đoàn cấp trên cơ sở, nhưng hiện nay chúng ta vận hành chính quyền địa phương hai cấp, không còn cấp trên cơ sở mà Công đoàn cơ sở thuộc LĐLĐ Thành phố, vì thế đơn vị có thể có văn bản đề nghị lên LĐLĐ thành phố Hà Nội để có hướng dẫn cụ thể, trực tiếp.

Tôi xin lưu ý việc đóng kinh phí Công đoàn là trách nhiệm của người sử dụng lao động chứ không phải của Công đoàn. Nên Công đoàn có thể tham mưu cho chính quyền, chuyên môn thực hiện việc đóng kinh phi Công đoàn.

---

Chị Nguyễn Thu Hiền - Công đoàn phường Nghĩa Đô: Chúng tôi có 1 lao động chuyển từ Hội Phụ nữ lên Mặt trận Tổ quốc Thành phố. Hiện chúng tôi đã làm hồ sơ chuyển công tác, tuy nhiên bản thân lao động khi kiểm tra trên VssID thì số năm công tác bị thiếu, phía Mặt trận Tổ quốc Thành phố đã đóng bảo hiểm, đơn vị cũ cũng đã báo cắt nhưng kiểm tra thì quá trình đóng của NLĐ không được ghi nhận. Vậy chúng tôi phải làm sao?

Chị Nguyễn Thu Hiền, Công đoàn phường Nghĩa Đô nêu câu hỏi.

Chuyên gia Dương Thị Minh Châu: Điều quan trọng nhất là đơn vị mới mà NLĐ đến làm việc có thể họ vẫn thu tiền BHXH theo đúng mức lương, theo ngân sách nhà nước, nhưng lại chưa báo thông tin có thêm người lao động đến làm việc với cơ quan Bảo hiểm xã hội Hoàn Kiếm.

Do vậy, nếu đơn vị chưa báo tăng thêm người lao động, thì Bảo hiểm xã hội cũng không có căn cứ để thu tiền bảo hiểm.

Vì vậy, việc đầu tiên NLĐ cần làm là hỏi Mặt trận Tổ quốc Thành phố, xem đơn vị này đã báo tăng người lao động đến làm việc với cơ sở Bảo hiểm xã hội Hoàn Kiếm chưa. Khi đó, chúng tôi mới có cơ sở để xác định hướng xử lý tiếp theo.

---

Chị Nguyễn Thị Hằng - Công đoàn xã Ngọc Hồi hỏi: Hiện nay Công đoàn xã và Công đoàn doanh nghiệp ngang cấp. Xin chuyên gia phân tích cho chúng tôi hiểu hơn về công đoàn xã với công đoàn công ty, doanh nghiệp và quan hệ phối hợp, giám sát?

Chị Nguyễn Thị Hằng, Công đoàn xã Ngọc Hồi

Chuyên gia Nguyễn Huy Khoa: Theo quy định, Hệ thống tổ chức của Công đoàn Việt Nam gồm 3 cấp:

- Cấp trung ương là Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam;

- Công đoàn cấp tỉnh, thành phố; công đoàn ngành trung ương; công đoàn tập đoàn kinh tế, công đoàn tổng công ty trực thuộc Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam và công đoàn cấp trên cơ sở đặc thù do cấp có thẩm quyền cho phép thành lập phù hợp với tổ chức Công đoàn;

- Công đoàn cấp cơ sở gồm công đoàn phường xã, nghiệp đoàn cơ sở, công đoàn cơ sở đơn vị, doanh nghiệp.

Như vậy, Công đoàn xã và Công đoàn cơ sở doanh nghiệp trên địa bàn là mối quan hệ cùng cấp, nên Công đoàn xã không chỉ đạo, lãnh đạo mà phối hợp. Công đoàn xã Ngọc Hồi chỉ là thực hiện ủy quyền của LĐLĐ Thành phố - cấp trên để cùng phối hợp để thực hiện các chức năng nhiệm vụ của cấp trên giao phó.

LĐLĐ Thành phố sẽ có những văn bản hướng dẫn để triển khai các nhiệm vụ, triển khai phối hợp giữa Công đoàn cấp xã, phường và các Công đoàn đơn vị, doanh nghiệp trên địa bàn.

---

Chị Hồng Hoa - Trường Trung cấp nghề nấu ăn - Nghiệp vụ Du lịch và Thời trang Hà Nội hỏi: Hiện nay có rất nhiều người lao động nghỉ việc, chuyển công tác bị gián đoạn thời gian đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế thì có cách nào bảo lưu thời đóng để không thiệt thòi quyền lợi không?

Chị Hồng Hoa, Trường Trung cấp nghề nấu ăn - Nghiệp vụ Du lịch và Thời trang Hà Nội.

Chuyên gia Dương Thị Minh Châu: Đối với bảo hiểm xã hội, khi người lao động dừng đóng, chốt sổ mà không hưởng bảo hiểm xã hội một lần thì thời gian đóng bảo hiểm xã hội sẽ tự động được bảo lưu. Bởi sau đó khi tiếp tục tham gia thì thời gian tham gia bảo hiểm xã hội của người lao động sẽ được cộng dồn.

Tuy nhiên, nếu người lao động muốn tăng thời gian tham gia bảo hiểm xã hội thì trong thời gian nghỉ việc có thể tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện. Riêng với bảo hiểm y tế thì có quy định về quyền lợi 5 năm liên tục, nên khi cách quãng thì người lao động nên tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình để không bị gián đoạn, đảm bảo quyền lợi bảo hiểm y tế 5 năm liên tục.

Ngoài ra, người lao động cũng nên lưu ý về bảo hiểm thất nghiệp, nghĩa là sau khi nghỉ việc thì nên đi làm thủ tục hưởng bảo hiểm thất nghiệp ngay vì uy định hưởng bảo hiểm thất nghiệp chỉ trong 3 tháng, quá thời gian này thì coi như người lao động từ chối hưởng quyền lợi về bảo hiểm thất nghiệp.

---

Câu hỏi bạn đọc trực tuyến: Hiện nay chúng tôi có một số bộ phận tinh giản biên chế song áp lực công việc rất cao, vậy cán bộ kiêm nhiệm có chính sách gì hỗ trợ?

Đơn vị tôi gần đây có sự thay đổi nhân sự liên tục, một số viên chức, người lao động nghỉ việc, trong khi nhiều giáo viên, nhân viên mới được tuyển vào giảng dạy hoặc làm việc.

Xin hỏi, trong trường hợp người lao động mới được tuyển dụng (hoặc ký hợp đồng lao động) thì nhà trường cần thực hiện việc đăng ký, tham gia BHXH, BHYT như thế nào để đảm bảo quyền lợi cho họ theo quy định? Ngoài ra, thời điểm bắt đầu tham gia được tính từ ngày nào (ngày ký hợp đồng, hay sau khi có quyết định chính thức) để không làm gián đoạn quyền lợi về BHYT, BHXH của người lao động?

Chuyên gia Nguyễn Duy Khoa: Thực tế hiện nay, chúng ta đang trong quá trình tinh giản biên chế và sắp xếp lại tổ chức bộ máy. Vì vậy, nhiều người lao động phải kiêm nhiệm nhiều nhiệm vụ khác nhau, không chỉ thực hiện công việc chuyên môn mà còn đảm trách thêm các công việc của các tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội trong đơn vị.

Trước hết, cần khẳng định rằng, việc được giao nhiều nhiệm vụ không phải là điều ngẫu nhiên, mà thể hiện sự tín nhiệm, sự tin tưởng của tập thể. Do đó, mỗi cán bộ, người lao động cần tự hào về vị trí của mình, đồng thời nâng cao tinh thần trách nhiệm, chia sẻ cùng đơn vị trong giai đoạn sắp xếp, chuyển đổi.

Về chế độ, chính sách, khi một người đảm nhiệm nhiều vị trí, thì quyền, nghĩa vụ và lợi ích sẽ được xác định tương ứng theo quy định hiện hành. Cụ thể, người kiêm nhiệm công tác đoàn thể, công tác đảng hoặc các nhiệm vụ khác sẽ được hưởng phụ cấp kiêm nhiệm. Theo quy định, nếu một người đảm nhiệm nhiều vị trí thì chỉ được hưởng phụ cấp của vị trí có mức cao nhất.

Tuy nhiên, thực tế có thể thấy, nhiều trường hợp khối lượng công việc tăng, trách nhiệm nặng nề hơn, nhưng quyền lợi, phụ cấp chưa thật sự tương xứng. Điều này là khó tránh trong giai đoạn sắp xếp tổ chức.

Đối với cán bộ công đoàn, bên cạnh việc chăm lo quyền lợi của bản thân, còn có trách nhiệm tuyên truyền, vận động, đại diện và bảo vệ quyền lợi hợp pháp, chính đáng của người lao động. Khi thực hiện tốt vai trò này, chúng ta sẽ cảm thấy niềm vui và hạnh phúc từ sự cống hiến, bởi hạnh phúc không chỉ đến từ quyền lợi vật chất, mà còn từ việc mang lại giá trị cho tập thể và cộng đồng.

Hiện nay, nhiều đơn vị, đặc biệt là các trường học, đang hướng tới mục tiêu xây dựng môi trường làm việc hạnh phúc. Trong môi trường đó, mỗi cá nhân khi được tin tưởng giao nhiệm vụ, dù là chuyên môn hay công tác đoàn thể, đều có thể xem đó là cơ hội để cống hiến, lan tỏa niềm vui và giá trị tích cực.

Bên cạnh đó, chúng ta có thể chủ động đề xuất, kiến nghị những điều chỉnh chính sách chưa phù hợp, dựa trên thực tiễn công tác, nhằm đảm bảo hài hòa giữa trách nhiệm, quyền lợi và động lực cống hiến.

Chuyên gia Dương Thị Minh Châu: Để đảm bảo quyền lợi tốt nhất cho người lao động, ngay khi ký hợp đồng, đơn vị cần báo tăng lao động và chuyển tiền đóng bảo hiểm sớm, tránh rủi ro và đảm bảo các chế độ được hưởng kịp thời.

Khi người lao động bắt đầu làm việc tại cơ quan, việc đóng bảo hiểm xã hội có thể thực hiện muộn nhất vào ngày cuối cùng của tháng sau liền kề. Tuy nhiên, với bảo hiểm y tế, thẻ chỉ có giá trị sử dụng khi tiền đã được chuyển đến cơ quan bảo hiểm xã hội.

Cơ quan bảo hiểm xã hội hiện phải thực hiện đồng thời nhiều luật như Bộ luật Lao động, Luật Bảo hiểm xã hội, Luật Bảo hiểm y tế, Luật An toàn vệ sinh lao động và Luật Việc làm. Mỗi luật có đặc thù riêng, đôi khi còn điểm chưa thống nhất, nhưng chúng tôi vẫn phải đảm bảo quyền lợi cho người lao động theo đúng quy định.

Để bảo đảm quyền lợi, khi người lao động mới vào làm, đơn vị nên đóng tiền ngay và báo tăng lao động. Nếu chưa đóng, thẻ bảo hiểm y tế sẽ chưa có giá trị, và trong trường hợp người lao động gặp rủi ro (ốm đau, tai nạn trong những ngày đầu), việc chưa báo tăng sẽ ảnh hưởng đến quyền lợi.

Chuyên gia Nguyễn Duy Khoa bổ sung: Vấn đề cần lưu ý khi người lao động giao kết hợp đồng lao động là nội dung liên quan đến thử việc. Nếu trong hợp đồng có thỏa thuận thử việc, thì trong thời gian thử việc, người lao động không thuộc diện đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp và bảo hiểm y tế bắt buộc theo quy định của pháp luật.

Nếu người lao động không thuộc diện đóng trong giai đoạn thử việc, thì các quyền lợi liên quan đến bảo hiểm sẽ chưa phát sinh trong thời gian này.

Phát biểu bế mạc, Chủ tịch Công đoàn phường Văn Miếu – Quốc Tử Giám Đinh Phú Cường nhấn mạnh, buổi đối thoại và giao lưu trực tuyến hôm nay với chuyên đề giải đáp về công đoàn cơ sở và các chính sách lao động, bảo hiểm xã hội đã diễn ra trong không khí cởi mở, sôi nổi và đầy ý nghĩa. Đồng chí Đinh Phú Cường, Chủ tịch Công đoàn phường Văn Miếu - Quốc Tử Giám phát biểu bế mạc buổi đối thoại, giao lưu. Qua những phần trao đổi và giải đáp tận tình của các chuyên gia, chúng ta đã có thêm nhiều thông tin hữu ích giúp người lao động hiểu rõ hơn về quyền lợi nghĩa vụ của người lao động. Buổi đối thoại hôm nay không chỉ là dịp để trao đổi, giải đáp chính sách mà còn là cơ hội để lắng nghe và thấu hiểu nhau hơn, để tiếng nói của người lao động được thực sự trân trọng và lan tỏa. “Tôi tin tưởng rằng sau buổi giao lưu này, mỗi người chúng ta sẽ có thêm kiến thức, thêm niềm tin và thêm động lực để cùng chung nhau xây dựng, chung tay nhau xây dựng tổ chức công đoàn phường Văn Miếu – Quốc Tử Giám ngày càng vững mạnh, góp phần xây dựng môi trường làm việc an toàn, đoàn kết và hạnh phúc”, ông Cường nhấn mạnh.

Nhóm PV