Sử dụng hiệu quả nhà, đất công khi sắp xếp, tinh gọn bộ máy

Với định hướng mô hình chính quyền địa phương 2 cấp hiện nay, Bộ Tài chính cũng đang trình Chính phủ, báo cáo Quốc hội 1 luật sửa 7 luật trong lĩnh vực tài chính, trong đó có Luật Quản lý, sử dụng tài sản công. Bên cạnh đó, Bộ Tài chính cũng đang tiến hành rà soát 48 văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực công sản để trình, sửa đổi bổ sung đảm bảo phù hợp với mô hình, tổ chức bộ máy mới.

Theo Cục Quản lý công sản, việc sắp xếp, bố trí, xử lý đối với các trụ sở, tài sản công của các cơ quan đơn vị khi sắp xếp, tinh gọn bộ máy và xây dựng chính quyền địa phương 2 cấp cần được xác định rõ là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị, không phải riêng của một ngành, lĩnh vực, cơ quan, đơn vị.

Đồng thời việc sắp xếp thực hiện theo nguyên tắc tài sản của Bộ, ngành địa phương nào thì trước hết Bộ, ngành địa phương đó phải chịu trách nhiệm theo đúng thẩm quyền quy định tại Luật Quản lý, sử dụng tài sản công và các Nghị định hướng dẫn của Chính phủ.

Đối với việc xử lý, sắp xếp bố trí trụ sở làm việc, cơ sở hoạt động sự nghiệp cần đảm bảo tính hiệu quả, kế thừa, không làm gián đoạn việc thực hiện nhiệm vụ của cán bộ công chức và các cơ quan tổ chức, đơn vị. Do đó có thể bố trí nhiều cơ quan đơn vị sử dụng chung trụ sở tránh lãng phí, khai thác tối đa công năng sử dụng trụ sở, tài sản.

(Ảnh minh họa: BT)

Mặt khác, Bộ Tài chính đã hướng dẫn rõ việc các Bộ ngành, địa phương giao trách nhiệm, bố trí nguồn kinh phí cho công tác quản lý, bảo vệ, bảo quản, duy trì tài sản công để không xuống cấp, mất mát, hư hỏng. Bên cạnh đó, kiện toàn, nâng cao năng lực của các tổ chức có chức năng kinh doanh nhà tại các địa phương.

Liên quan đến việc xử lý các cơ sở nhà đất dôi dư, Cục Quản lý công sản thông tin, theo thống kê đến cuối năm 2024, có 11.034 cơ sở nhà đất không sử dụng, sử dụng kém hiệu quả, sử dụng không đúng mục đích. Các cơ sở dôi dư chủ yếu tập trung ở các điểm trường, trạm y tế ở miền núi, vùng sâu xa, khó khăn.

Để xử lý 1 cơ sở nhà đất liên quan đến nhiều vấn đề, như vấn đề về quy hoạch. Trong khi đó, để điều chỉnh quy hoạch cần tuân theo trình tự, thủ tục quy định của pháp luật. Ngoài ra, còn liên quan đến ý thức trách nhiệm của cơ quan đơn vị, trách nhiệm người đứng đầu trong quản lý, sử dụng đối với các cơ sở nhà đất.

Hay một số cơ sở nhà đất dôi dư không ở vị trí thuận lợi nên khi thực hiện giao đất, đấu giá cho thuê không có người mua, khó xử lý… Kết hợp nhiều nguyên nhân, nên không thể một sớm một chiều xử lý được ngay trụ sở dôi dư như đối với tài sản công là ô tô, máy móc thiết bị.

Về trách nhiệm khi để lãng phí trụ sở dôi dư, hiện nay đã có các quy định về phòng, chống lãng phí, tiêu cực trong quản lý tài chính công, tài sản công, trong đó xác định cụ thể trách nhiệm của các tập thể, cá nhân liên quan khi xảy ra lãng phí. Ngoài ra còn có các quy định khác của Đảng, pháp luật Nhà nước liên quan đến xử lý trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị.

Ngày 23/4/2025, Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng đã có văn bản đề nghị Bí thư Đảng ủy các bộ, cơ quan Trung ương; Bí thư tỉnh ủy, thành ủy trực thuộc Trung ương quan tâm chỉ đạo thực hiện việc sắp xếp các trụ sở làm việc, các tài sản công khi sắp xếp tinh gọn bộ máy và xây dựng chính quyền địa phương 2 cấp cũng như xử lý tài sản các dự án có liên quan tránh lãng phí, thất thoát, tiêu cực trong sử dụng tài sản công.