Diếp cá - Loại rau gia vị “trường sinh” tốt cho phổi và tiêu hóa

Vị thuốc quý trong y học cổ truyền

Trong Đông y, diếp cá - hay còn gọi là dấp cá - có vị chua, tính hơi hàn, quy vào hai kinh can và phế. Với đặc tính này, rau diếp cá được ghi nhận có nhiều công dụng nổi bật:

Thanh nhiệt, giải độc: Giúp làm mát cơ thể, giảm cảm giác nóng trong người, đặc biệt hữu ích vào mùa hè oi bức.

Chỉ khái, hóa đờm: Giúp giảm ho, làm loãng đờm, hỗ trợ thông thoáng đường hô hấp.

Lợi thấp, tiêu thũng: Tăng bài tiết qua đường tiểu, giúp giảm phù nề, đào thải độc tố ra khỏi cơ thể.

Diếp cá - Loại rau gia vị “trường sinh” tốt cho phổi và tiêu hóa.

Không chỉ giới hạn ở công dụng giải nhiệt, diếp cá từ lâu đã được sử dụng để hỗ trợ điều trị các bệnh lý hô hấp mạn tính như viêm phổi, ho lao, hoặc kết hợp trong phác đồ hỗ trợ điều trị ung thư phổi.

Lá diếp cá chứa nhiều hợp chất sinh học có lợi, trong đó đáng chú ý là flavonoid, decanoyl-acetaldehyde và một số chất kháng khuẩn tự nhiên. Các hoạt chất này giúp: Làm lành niêm mạc bị tổn thương ở đường hô hấp và tiêu hóa. Kháng viêm, ức chế vi khuẩn gây bệnh ở đường ruột và phổi. Cải thiện nhu động ruột, giảm tình trạng đầy trướng, khó tiêu.

Về mặt dinh dưỡng, rau diếp cá giàu vitamin A, vitamin B, canxi, kali, sắt, chất đạm và chất xơ, góp phần nâng cao sức đề kháng và duy trì hoạt động ổn định của nhiều cơ quan trong cơ thể.

Cách dùng để đạt hiệu quả tốt nhất

Các chuyên gia khuyến nghị, để giữ trọn vẹn tinh dầu và dược tính, diếp cá nên được ăn sống. Mỗi ngày có thể dùng khoảng 10-15 lá tươi, rửa sạch, ngâm qua nước muối loãng trước khi ăn. Thói quen này giúp: Nuôi dưỡng hệ tiêu hóa, làm dịu niêm mạc thực quản. Giảm triệu chứng nóng rát cổ, chống táo bón. Thanh lọc cơ thể, giải nhiệt trong những ngày thời tiết oi nóng. Một số bài thuốc dân gian từ rau diếp cá

Hỗ trợ hồi phục sau viêm phổi: 40g diếp cá + 20g cát cánh, sắc uống mỗi ngày. Hoặc nấu canh trứng với rau diếp cá, dùng liên tục 30-60 ngày.

Hỗ trợ điều trị ung thư phổi: 24g diếp cá + 40g thổ phục linh + 40g đông quỳ tử + 24g hạn liên thảo + 6g cam thảo. Sắc uống hàng ngày trong thời gian dài để cải thiện chức năng phổi. Giảm ho lao, cải thiện thông khí phổi: Nấu 80g diếp cá tươi với phổi lợn, ăn cả nước và cái, tuần 2-3 lần.

Những bài thuốc này được lưu truyền trong dân gian và áp dụng ở nhiều địa phương, tuy nhiên người bệnh vẫn nên tham khảo ý kiến thầy thuốc hoặc bác sĩ trước khi sử dụng để đảm bảo an toàn.

Ngoài tác dụng “bổ phổi”, diếp cá còn hỗ trợ đường ruột hoạt động trơn tru nhờ hàm lượng chất xơ dồi dào và khả năng kích thích nhu động ruột. Việc dùng đều đặn giúp: Ngăn ngừa táo bón. Cải thiện viêm đại tràng nhẹ. Giảm nguy cơ rối loạn tiêu hóa do vi khuẩn.

Một số nghiên cứu bước đầu cũng cho thấy, chiết xuất diếp cá có khả năng ức chế sự phát triển của một số loại vi khuẩn đường ruột gây tiêu chảy.

Những trường hợp cần thận trọng khi sử dụng

Mặc dù có nhiều lợi ích, diếp cá vẫn tiềm ẩn tác dụng phụ nếu dùng không đúng cách hoặc quá liều. Một số đối tượng cần lưu ý gồm:

Phụ nữ mang thai và cho con bú: Diếp cá có thể kích thích co bóp tử cung, đặc biệt nguy hiểm trong 3 tháng đầu thai kỳ.

Người huyết áp thấp: Loại rau này có thể làm hạ huyết áp, cần thận trọng khi đang dùng thuốc hạ huyết áp.

Người có cơ địa hàn, hay tiêu chảy: Không nên dùng rau sống hoặc uống nước ép diếp cá vì dễ gây lạnh bụng, đầy hơi.

Lời khuyên sử dụng an toàn

Không lạm dụng với liều lượng lớn hoặc kéo dài liên tục. Nên kết hợp với chế độ ăn uống cân bằng và lối sống lành mạnh.

Nếu đang mắc bệnh mạn tính hoặc sử dụng thuốc, nên tham khảo ý kiến chuyên gia y tế trước khi dùng.

Diếp cá xứng đáng được gọi là loại rau gia vị “trường sinh” không chỉ bởi hương vị đặc trưng mà còn nhờ tác dụng đa dạng đối với sức khỏe, đặc biệt là với phổi và hệ tiêu hóa. Tuy nhiên, cũng như bất kỳ vị thuốc hay thực phẩm chức năng nào, hiệu quả của diếp cá chỉ đạt được tối đa khi sử dụng đúng cách, đúng liều lượng và phù hợp với thể trạng từng người.

Giữa nhịp sống hiện đại, việc duy trì thói quen đơn giản như ăn vài lá diếp cá mỗi ngày có thể là bí quyết nhỏ nhưng hữu ích để tăng cường sức khỏe lâu dài.