Phanh phui đường dây “chạy tâm thần” để trốn tội tại Viện Pháp y tâm thần Trung ương

Quá trình điều tra bắt đầu từ việc theo dõi hai bị can Nguyễn Thị Mai Anh (SN 1979, trú tại phường Thanh Xuân Trung, quận Thanh Xuân, Hà Nội) và chồng là Lê Văn Đông (SN 1978, có 5 tiền án, tiền sự), cả hai đang điều trị bắt buộc tại Viện Pháp y tâm thần Trung ương. Thông qua công tác giám sát, lực lượng chức năng phát hiện nhiều điểm bất thường trong việc áp dụng biện pháp chữa bệnh bắt buộc đối với các đối tượng hình sự.

Cụ thể, một số bệnh nhân đang trong thời gian điều trị bắt buộc tại Viện lại thường xuyên ra ngoài thực hiện hành vi vi phạm pháp luật. Cơ quan điều tra xác định nhóm đối tượng đã thông qua Mai Anh để móc nối với một số cán bộ, lãnh đạo Viện Pháp y tâm thần Trung ương. Mục đích là "chạy" kết luận giám định tâm thần theo hướng có lợi, tức là xác định người bệnh có dấu hiệu rối loạn tâm thần để tránh bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Vợ chồng Mai Anh tại cơ quan Công an.

Đây là hành vi nguy hiểm, làm sai lệch bản chất của công tác giám định tư pháp, tạo kẽ hở cho các đối tượng hình sự tiếp tục lộng hành và phá hoại tính nghiêm minh của pháp luật.

Từ ngày 7 đến 9/6/2025, Công an thành phố Hà Nội phối hợp với Công an tỉnh Thanh Hóa đã mở rộng điều tra và tiến hành nhiều biện pháp nghiệp vụ. Hồi 23h45 ngày 7/6, tại bãi biển thuộc khu du lịch Sầm Sơn (Thanh Hóa), lực lượng chức năng bắt quả tang Mai Anh, Lê Văn Đông cùng 5 người khác (gồm nhân viên và bệnh nhân của Viện Pháp y tâm thần Trung ương) đang tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy.

Ngay trong đêm, cơ quan Công an triệu tập thêm 14 cán bộ, nhân viên Khoa điều trị bắt buộc của Viện đang nghỉ dưỡng tại cùng khách sạn với Mai Anh để điều tra làm rõ các hành vi liên quan.

Song song đó, lực lượng chức năng tiến hành khám xét khẩn cấp tại 48 địa điểm là nơi ở và làm việc của các đối tượng tại Hà Nội và Thanh Hóa. Qua đó, thu giữ nhiều tài liệu, tang vật có giá trị hàng chục tỷ đồng phục vụ công tác điều tra. Đáng chú ý, kiểm danh tại Viện Pháp y tâm thần Trung ương ngày 8/6 cho thấy 22 đối tượng đang trong diện điều trị bắt buộc không có mặt tại Viện. Trong đó, có ít nhất 15 hồ sơ được xác định có dấu hiệu “can thiệp trái pháp luật” để có kết luận giám định sai lệch.

Tính đến ngày 18/6, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Hà Nội đã triệu tập tổng cộng 90 người liên quan, trong đó có 76 là cán bộ, lãnh đạo Viện Pháp y tâm thần Trung ương. Đồng thời ra quyết định khởi tố 40 bị can, gồm: 36 là cán bộ của Viện, 2 bệnh nhân đang điều trị bắt buộc và các đối tượng ngoài ngành.

Các đối tượng liên quan vụ án.

Đáng chú ý, có tới 31 bị can bị khởi tố về tội “Nhận hối lộ”, bao gồm cả Viện trưởng, Phó Viện trưởng, Trưởng khoa giám định, Trưởng khoa điều trị bắt buộc và nhiều điều dưỡng viên. Ngoài ra, 4 bị can bị khởi tố về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”; các bị can còn lại bị xử lý về các tội: đưa hối lộ, môi giới hối lộ, tổ chức sử dụng và tàng trữ trái phép chất ma túy.

Qua quá trình điều tra, Công an xác định Mai Anh là nhân vật trung gian, từng phạm tội từ năm 2016 và nhiều lần được áp dụng biện pháp chữa bệnh bắt buộc. Trong thời gian ở Viện, Mai Anh hối lộ để được hưởng điều kiện sinh hoạt như phòng riêng, điều hòa, được ra ngoài tự do, thậm chí đi du lịch cùng cán bộ Viện. Mai Anh còn môi giới, kết nối các đối tượng khác để chạy bệnh án, hưởng lợi hàng tỷ đồng và đưa tiền cho một số lãnh đạo Viện để “phân phối”.

Vụ việc đã phơi bày sự tha hóa nghiêm trọng trong một số cá nhân thuộc hệ thống giám định pháp y tâm thần, ảnh hưởng lớn đến uy tín ngành y - tư pháp. Việc triệt phá đường dây này không chỉ giúp đưa các đối tượng phạm tội ra ánh sáng, mà còn góp phần khôi phục tính công minh và liêm chính trong hoạt động tố tụng hình sự.

P.T (t/h)