Từ 1/7/2025: Người tham gia BHXH tự nguyện được hỗ trợ từ 20-50% mức đóng

Mức hỗ trợ cao nhất lên đến 50%

Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 159/2025/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật BHXH về BHXH tự nguyện. Trong đó có nội dung đáng chú ý là sự gia tăng đáng kể về mức hỗ trợ tiền đóng BHXH tự nguyện từ ngân sách Nhà nước.

Điểm đáng chú ý nhất trong Nghị định 159/2025/NĐ-CP là theo Điều 5 của Nghị định, người tham gia BHXH tự nguyện sẽ được Nhà nước hỗ trợ theo tỷ lệ phần trăm (%) trên mức đóng BHXH tự nguyện hằng tháng, dựa trên mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn, được quy định cụ thể tại Khoản 2 Điều 31 và khoản 1 Điều 36 của Luật BHXH.

Việc tăng mức hỗ trợ từ 20-50% tiền đóng BHXH tự nguyện từ 1/7/2025 sẽ tạo động lực cho người dân tham gia để được hưởng lương hưu, đảm bảo an sinh xã hội khi về già. (Ảnh minh họa).

Cụ thể, mức hỗ trợ được phân loại như sau:

50% đối với người tham gia thuộc hộ nghèo và người đang sinh sống tại xã đảo, đặc khu theo quy định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.

40% đối với người tham gia thuộc hộ cận nghèo.

30% đối với người tham gia là người dân tộc thiểu số.

20% đối với các đối tượng khác.

Sự điều chỉnh này cho thấy một bước tiến lớn so với quy định trước đây tại Nghị định số 134/2015/NĐ-CP (có hiệu lực đến hết ngày 30/6/2025). Trước đây, mức hỗ trợ tối đa chỉ là 30% cho hộ nghèo, 25% cho hộ cận nghèo và 10% cho các đối tượng khác.

Việc tăng mức hỗ trợ này thể hiện sự quan tâm sâu sắc của Nhà nước đến các nhóm đối tượng dễ bị tổn thương, giúp họ tiếp cận và tham gia BHXH tự nguyện một cách thuận lợi hơn, góp phần giảm gánh nặng tài chính và tăng cường khả năng tự chủ về hưu trí.

Nghị định cũng quy định rõ, nếu một người thuộc nhiều đối tượng được hỗ trợ ở các mức khác nhau, họ sẽ được hưởng mức hỗ trợ cao nhất. Điều này đảm bảo tính công bằng và tối đa hóa quyền lợi cho người tham gia.

Đón nhận thông tin này, chị Trần Thị Hoa (42 tuổi, hiện là thợ may ở xã Vũ Lạc, thành phố Thái Bình, tỉnh Thái Bình) cho biết: Tôi đang tham gia BHXH tự nguyện và mỗi tháng được hỗ trợ 10% mức đóng. Với chính sách mới này, từ tháng tới mức hỗ trợ của Nhà nước dành cho đối tượng như tôi sẽ tăng lên 20%. Mặc dù không cao bằng các đối tượng ưu tiên khác, nhưng đây vẫn là một khoản hỗ trợ thiết thực, giúp tôi và nhiều người khác có động lực hơn trong tham gia BHXH tự nguyện để tự chủ hơn về tài chính khi về già”.

Còn bà Nguyễn Thị Nụ (hộ cận nghèo ở huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình) khi nghe từ 1/7 tới đây sẽ được Nhà nước hỗ trợ 40% mức đóng, thay vì 25% như hiện nay, bày tỏ vui mừng cho biết: “Được Nhà nước hỗ trợ tăng lên như này thì mừng quá, tôi thấy có động lực hơn hẳn. Công việc của tôi vốn bấp bênh, thu nhập không ổn định, nay được hỗ trợ tăng lên, tôi sẽ cố gắng tham gia để sau này có đồng lương hưu, không phải lo phụ thuộc vào con cái."

Thời gian hỗ trợ không quá 10 năm

Bên cạnh việc tăng mức hỗ trợ, Nghị định 159/2025/NĐ-CP cũng làm rõ về thời gian hưởng hỗ trợ. Theo đó, thời gian hỗ trợ sẽ phụ thuộc vào thời gian tham gia BHXH tự nguyện thực tế của mỗi người, nhưng không quá 10 năm (tương đương 120 tháng). Điều này giúp định hình rõ ràng chính sách hỗ trợ, đồng thời khuyến khích người dân tham gia BHXH tự nguyện liên tục để được hưởng lợi tối đa.

Ngoài ra, Nghị định còn khuyến khích các cơ quan, tổ chức và cá nhân khác cùng chung tay hỗ trợ tiền đóng BHXH cho người tham gia BHXH tự nguyện. Điều này mở ra cơ hội huy động thêm các nguồn lực xã hội, tạo thành một mạng lưới hỗ trợ đa chiều cho người dân.

Đặc biệt, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương có quyền trình Hội đồng nhân dân cùng cấp quyết định hỗ trợ thêm tiền đóng BHXH cho người tham gia BHXH tự nguyện trên địa bàn, ngoài mức hỗ trợ quy định tại Nghị định này. Việc này căn cứ vào điều kiện kinh tế - xã hội, khả năng cân đối ngân sách và khả năng huy động các nguồn lực xã hội của từng địa phương. Điều này cho phép các địa phương chủ động hơn trong việc triển khai chính sách an sinh xã hội phù hợp với điều kiện thực tiễn của mình.

Chính phủ cũng sẽ xem xét điều chỉnh mức hỗ trợ tiền đóng cho người tham gia BHXH tự nguyện phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và khả năng ngân sách nhà nước từng thời kỳ, thể hiện sự linh hoạt và sẵn sàng thích ứng của chính sách trước những biến động.

Phương thức hỗ trợ đơn giản, hiệu quả

Nghị định 159/2025/NĐ-CP cũng quy định chi tiết về phương thức hỗ trợ, đảm bảo quy trình rõ ràng và thuận tiện cho người tham gia. Theo đó, người tham gia BHXH tự nguyện thuộc đối tượng được hỗ trợ sẽ nộp số tiền đóng BHXH thuộc trách nhiệm của mình cho cơ quan BHXH hoặc tổ chức dịch vụ thu BHXH tự nguyện do cơ quan BHXH ủy quyền. Điều này giúp người dân dễ dàng thực hiện nghĩa vụ đóng tiền, đồng thời được hưởng quyền lợi hỗ trợ trực tiếp.

Về phía cơ quan quản lý, định kỳ 3 tháng, 6 tháng hoặc 12 tháng, cơ quan BHXH sẽ tổng hợp số lượng đối tượng được hỗ trợ, số tiền thu của đối tượng và số tiền ngân sách Nhà nước hỗ trợ theo mẫu do BHXH Việt Nam ban hành. Sau đó, các số liệu này sẽ được gửi cho cơ quan tài chính để chuyển kinh phí vào Quỹ BHXH.

Cơ quan tài chính, căn cứ vào quy định về phân cấp quản lý ngân sách của địa phương và bảng tổng hợp của cơ quan BHXH, có trách nhiệm chuyển kinh phí vào Quỹ BHXH mỗi quý một lần. Thời hạn chậm nhất để hoàn tất việc chuyển kinh phí hỗ trợ vào Quỹ BHXH của năm đó là ngày 31 tháng 12 hằng năm.

Kinh phí hỗ trợ tiền đóng BHXH cho người tham gia BHXH tự nguyện do ngân sách địa phương đảm bảo theo phân cấp ngân sách nhà nước hiện hành. Trong trường hợp cần thiết, ngân sách trung ương sẽ hỗ trợ ngân sách địa phương theo quy định của pháp luật về nguyên tắc hỗ trợ có mục tiêu từ ngân sách trung ương cho ngân sách địa phương thực hiện các chính sách an sinh xã hội do trung ương ban hành. Điều này thể hiện sự phối hợp chặt chẽ giữa ngân sách trung ương và địa phương trong việc đảm bảo nguồn lực cho chính sách an sinh xã hội quan trọng này.