Cần nghiêm trị hành vi lợi dụng người già, người khuyết tật để trục lợi

Thủ đoạn phía sau những số phận

Phòng Cảnh sát hình sự - Công an thành phố Hà Nội vừa phối hợp với Công an các địa phương liên tiếp phát hiện các đối tượng có hành vi lợi dụng người già, người khuyết tật để trục lợi.

Theo tài liệu điều tra của cơ quan Công an, trong những vụ việc này, các đối tượng thấy việc ăn xin, bán hàng rong tại khu vực ngã ba, ngã tư, các chợ, bến xe… ở Hà Nội dễ kiếm ăn, nên đã tìm cách dụ dỗ, lôi kéo những người yếu thế kiếm tiền cho chúng.

Điển hình như cặp đôi vợ chồng Nguyễn Văn Kiện và Nguyễn Thị Nga (trú tại Thanh Hóa) do không có công ăn việc làm, lại thấy việc ăn xin, bán hàng rong tại khu vực ngã ba, ngã tư, các chợ, bến xe… ở Hà Nội dễ kiếm ăn, nên cả hai đã bàn bạc nhau về quê Thanh Hóa vận động những người già ở quê ra Hà Nội “làm ăn”.

Thời điểm bị lực lượng Công an kiểm tra, Kiện và Nga đang bao nuôi ăn ở và “giao việc” cho 4 người cùng quê. Nga phụ trách lên chợ Đồng Xuân mua kẹo, tăm bông, tăm tre… rồi sắp xếp vào giỏ nhựa đưa cho từng người. Hàng ngày, hai đối tượng sẽ chở nhóm người già đến các địa điểm như bến xe, ngã tư, cây xăng ở quận Hoàng Mai để chào mời, bán hàng rong và xin tiền của người đi đường.

Cứ hết buổi, những người được bao nuôi kia sẽ phải nộp toàn bộ số tiền cho vợ chồng Kiện - Nga. Trong lúc họ “làm việc”, cặp đôi “ông bà chủ” sẽ giám sát từ xa và đôn đốc, bắt họ phải bán hàng. Tiền “lương” hàng tháng được Kiện và Nga chuyển khoản trực tiếp cho 4 người trên ở quê chứ không đưa trực tiếp. Số tiền mà họ nhận được từ 4.000.000 - 5.000.000 đồng.

Liên tiếp phát hiện các đối tượng lợi dụng người khuyết tật để trục lợi

Trước đó, ngày 17/6, lực lượng Công an trong quá trình tuần tra kiểm soát trên địa bàn thị trấn Trâu Quỳ, Gia Lâm, đã phát hiện Trần Đình Minh (sinh năm 1987) đang bao nuôi hai người khuyết tật đi bán tăm. Hàng ngày, nhóm này sẽ làm 2 ca, từ 7h-10h và từ 16h30-19h.

Toàn bộ số tiền kiếm được, Minh sẽ giữ hết và trả “lương” cho mỗi người từ 7 - 8 triệu đồng, ngoài ra chi tiền thuê nhà trọ và mua đồ ăn, còn lại Minh đút túi. Trên cơ sở xác minh, cơ quan Công an đã bàn giao hai người đến Trung tâm công tác xã hội và Quỹ bảo trợ trẻ em Hà Nội - Sở Lao động Thương binh và Xã hội Hà Nội quản lý, nuôi dưỡng...

Theo Đại úy Đinh Văn Đường, Đội Cảnh sát hình sự - Công an huyện Gia Lâm, những đối tượng chủ mưu rất cảnh giác, chúng không trực tiếp thả những người ăn xin giữa khu vực đông đúc, mà tìm những nơi vắng vẻ để trốn tránh sự phát giác của người dân và các cơ quan chức năng.

Nhiều người đã lên tiếng bày tỏ sự phẫn nộ trước hành vi của những kẻ chọn cách kiếm sống bằng việc “ký sinh” trên người khuyết tật. "Thật độc ác khi ăn trên mồ hôi, xương máu người khuyết tật. Hành vi những kẻ lợi dụng, sống trên mồ hôi, nước mắt của người khác không thể chấp nhận được. Cơ quan chức năng cần xử lý mạnh tay", anh Phạm Trung Hiếu (quận Thanh Xuân bức xúc cho biết.

Cần xử lý triệt để

Ghi nhận của phóng viên Báo Lao động Thủ đô trên nhiều tuyến phố ở phố Hà Nội như: Ngã Tư Sở, ngã tư Khuất Duy Tiến - Nguyễn Trãi, Lê Văn Lương, Vũ Trọng Khánh, Tố Hữu... Bất chấp thời tiết nắng nóng, hay chiều muộn, thường xuyên có tình trạng người ăn xin, người khuyết tật, trẻ em bán hàng rong hoạt động.

Khi có tín hiệu đèn đỏ, đội quân này băng ra đường len lỏi vào làn xe để xin xỏ hay bán hàng. Họ gõ cả cửa xe ô tô thậm chí xe bus để xin tiền. Khi đèn tín hiệu chuyển xanh, phương tiện bắt đầu di chuyển, họ lại quay về khu vực vỉa hè để tiếp tục chờ đợi lượt sau...

Khi có tín hiệu đèn đỏ, người đàn ông này băng ra đường len lỏi vào làn xe để xin tiền. (Ảnh: Duy Linh)

Nhiều người thấy hoàn cảnh họ khó khăn đã động lòng và tranh thủ rút tiền cho. Nhưng khi được hỏi về số tiền này sẽ đưa cho ai, hay do tổ chức, cá nhân nào quản lý thì người được cho tiến lại không trả lời được. Dư luận đã nhiều lần đặt câu hỏi, những người người khuyết tật, người già, trẻ em đi bán tăm, xin tiền từ đâu tới, tại sao ngày nào cũng đứng ở đây? Phải chăng có người nào đứng sau giật dây để họ làm việc này?

Chị Nguyễn Hương (trú tại Nguyễn Trãi, Hà Nội) bất bình cho rằng, mấy người ngồi xe lăn thường có thêm một người nữa đẩy xe đi cùng. Thế còn người khuyết tật xin ăn thì sao? Họ không thể tự bò từ nhà đến đây được. Tôi nghĩ họ có người chở đến và làm việc cùng một nhóm. Có một thời gian Công an làm quyết liệt thì không thấy nhiều người ăn xin, nhưng gần đây thì tôi gặp nhiều, cảm thông với họ, cũng muốn cho nhưng sợ lòng tốt bị lợi dụng bởi những kẻ chăn dắt...

Trao đổi với phóng viên, ông Dương Văn Trường - Trưởng Phòng Lao động Thương binh và Xã hội quận Tây Hồ (Hà Nội) cho rằng, cần phải tuyên truyền sâu rộng và phải lên án mạnh mẽ về hành vi lợi dụng người khuyết tật. Đây là hành vi bóc lột và vi phạm đạo đức, nhân quyền và vi phạm pháp luật cần phải tập trung kiểm tra xác lập hồ sơ xử lý điểm để răn đe.

Theo Trưởng Phòng Lao động Thương binh và Xã hội quận Tây Hồ, các cơ quan chức năng xử lý mạnh tay, triệt để hiện tượng này. Việc thường xuyên có tình trạng người ăn xin, người khuyết tật, trẻ em bán hàng rong hoạt động trên các tuyến phố không những không đảm bảo an ninh trật tự, an toàn giao thông mà còn ảnh hưởng đến mỹ quan đô thị; làm xấu đi hình ảnh của Thủ đô trong suy nghĩ của khách du lịch.

Chỉ huy Phòng Cảnh sát hình sự - Công an thành phố Hà Nội cho biết, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Giám đốc Công an Thành phố, hiện đơn vị đang tích cực phối hợp với Công an các quận, huyện, thị xã điều tra, làm rõ các đối tượng “bảo kê”, “chăn dắt”, “dụ dỗ” những người già, người khuyết tật, trẻ em… bán hàng rong, ăn xin để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.