Đề xuất giảm 2% thuế giá trị gia tăng đối với tất cả các hàng hóa, dịch vụ

Bộ Tư pháp vừa tổ chức phiên họp thẩm định đề nghị xây dựng Nghị quyết của Quốc hội về giảm thuế giá trị gia tăng (GTGT).

Theo Bộ Tài chính, trong thời gian qua và đặc biệt là năm 2022, các giải pháp hỗ trợ về thuế, phí và lệ phí nhằm giảm nghĩa vụ đóng góp của doanh nghiệp, người dân đã được triển khai thực hiện với giá trị hỗ trợ lớn, phạm vi hỗ trợ rộng, từ đó góp phần vào những kết quả tích cực trong phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội cũng như hoạt động của doanh nghiệp, người dân, đồng thời đóng góp trở lại cho ngân sách nhà nước (NSNN).

Tuy nhiên, việc thực hiện các giải pháp hỗ trợ nêu trên cũng có ảnh hưởng nhất định tới việc triển khai công tác về NSNN. Mặc dù kết quả thu NSNN của năm 2022 là tích cực, nhưng từ cuối năm 2022 và đặc biệt những tháng đầu năm 2023 đã cho thấy xu hướng giảm.

Lũy kế thu Quý I/2023 ước đạt 411,8 nghìn tỷ đồng, bằng 30,9% dự toán, tăng 5,4% so cùng kỳ năm 2022 (tuy nhiên, nếu loại trừ quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp của năm 2022 thì số thu giảm 6% so cùng kỳ). Số thu NSNN tháng 3 giảm so với tháng 2 và tháng 2 giảm so với tháng 1. Thu từ hoạt động xuất nhập khẩu thực hiện trong Quý I bằng 26,9% dự toán, giảm 16,4% so cùng kỳ năm 2022.

Thứ trưởng Đặng Hoàng Oanh nhất trí cần thiết phải xây dựng Nghị quyết của Quốc hội về giảm thuế GTGT. Ảnh: Anh Thư

Bên cạnh đó, dự báo tình hình thế giới và trong nước tiếp tục diễn biến phức tạp hơn; khó khăn thách thức đối với nền kinh tế và hoạt động của doanh nghiệp ngày càng tăng, tạo sức ép lớn đối với ổn định kinh tế vĩ mô, tác động tới phục hồi và phát triển của nhiều ngành, lĩnh vực.

Tăng trưởng GDP quý I/2023 đạt 3,32%, thấp hơn nhiều so với mục tiêu đặt ra tại Nghị quyết 01/NQ-CP ngày 06/01/2023 của Chính phủ đề ra kịch bản tăng trưởng GDP quý I là 5,6%. Tăng trưởng chủ yếu nằm ở 2 khu vực dịch vụ và nông - lâm - thủy sản, trong khi khu vực công nghiệp vốn luôn là động lực dẫn dắt tăng trưởng kinh tế nhưng lại đang suy giảm.

Nhiều doanh nghiệp đã sa thải hoặc giãn việc một số lượng lớn công nhân do doanh nghiệp bị cắt giảm hoặc không có đơn hàng, khiến đời sống một bộ phận người lao động gặp nhiều khó khăn. Thực tế này đang đặt ra nhiều thách thức đối với mục tiêu tăng trưởng cả năm 2023; đòi hỏi cần có thêm giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, người dân và nền kinh tế để có thể tiếp tục duy trì đà phục hồi.

Từ trình dự thảo cho biết, tổng kết, đánh giá tình hình thực hiện các giải pháp hỗ trợ thời gian qua thì các giải pháp có hiệu quả cao, tác động tích cực ngay tới hoạt động của doanh nghiệp, người dân tập trung vào gia hạn thời hạn nộp thuế; giảm thuế GTGT; giảm thuế bảo vệ môi trường (đối với các mặt hàng xăng, dầu) và giảm tiền thuê đất; giảm các khoản thu phí, lệ phí.

Ngoài ra, qua rà soát thêm một số sắc thuế khác có thể xem xét giảm nghĩa vụ thì còn có thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, tuy nhiên tính hiệu quả không cao do số thu từ sắc thuế này thấp (chỉ hơn 2 nghìn tỷ đồng mỗi năm, chiếm 0,13% tổng thu NSNN; trong khi các quốc gia khác có sử dụng sắc thuế này để giảm nghĩa vụ cho doanh nghiệp, người dân thì số thu từ sắc thuế này khoảng 5% tổng thu hàng năm).

Vì vậy, để kịp thời ứng phó với diễn biến tình hình kinh tế - xã hội, đồng thời cân nhắc, tính toán phù hợp với điều kiện thực tế, ngoài các giải pháp đã và đang được triển khai thực hiện cho năm 2023, việc tiếp tục thực hiện giảm thuế GTGT như đã áp dụng năm 2022 nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, người dân là cần thiết.

Theo đó, Bộ Tài chính đề xuất giảm 2% mức thuế suất thuế GTGT đối với tất cả các hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng áp dụng thuế suất 10% (còn 8%); giảm 20% mức tỷ lệ % để tính thuế GTGT đối với cơ sở kinh doanh (bao gồm cả hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh) khi thực hiện xuất hóa đơn đối với tất cả các hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế GTGT 10% trong năm 2023.

Thời gian áp dụng, kể từ khi chính sách được ban hành đến hết ngày 31/12/2023. Theo Tờ trình, dự kiến số giảm thu NSNN khoảng 5,8 nghìn tỷ/tháng, nếu áp dụng trong 6 tháng cuối năm thì tương đương khoảng 35 nghìn tỷ đồng.

Tại phiên họp, các thành viên Hội đồng thẩm định đã thảo luận, cho ý kiến về hồ sơ đề nghị xây dựng Nghị quyết của Quốc hội về giảm thuế GTGT. Các đại biểu cơ bản đều nhất trí với các nội dung Bộ Tài chính đề nghị.

Kết luận cuộc họp, Thứ trưởng Đặng Hoàng Oanh nhất trí cần thiết phải xây dựng Nghị quyết của Quốc hội về giảm thuế GTGT, đánh giá nội dung dự thảo cơ bản phù hợp với đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước; đảm bảo tính hợp hiến, tính hợp pháp, tính thống nhất của dự thảo với hệ thống pháp luật; phù hợp với các cam kết quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

Liên quan đến Nghị quyết này, Liên đoàn thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI) cũng vừa có văn bản góp ý, cho rằng đề nghị giảm thuế GTGT từ 10% xuống 8% là phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội, đồng tình với việc giảm thuế đối với toàn bộ các hàng hoá, dịch vụ và quy định cụ thể thời điểm có hiệu lực của chính sách này là 1 ngày sau khi ban hành.

Bên cạnh đó, VCCI cũng đề nghị cơ quan soạn thảo chuẩn bị tốt về mặt truyền thông chính sách để bảo đảm doanh nghiệp nhanh chóng kịp thời cập nhật sự thay đổi này, tránh các sai sót không đáng có.