Chính phủ ban hành Nghị định mới về miễn, giảm tiền sử dụng đất và tiền thuê đất

Tập trung cho tái định cư, vùng ngập lũ và cộng đồng dân cư đặc thù

Một trong những nội dung nổi bật của Nghị định 230/2025/NĐ-CP là quy định về miễn tiền sử dụng đất trong một số trường hợp đặc thù. Theo đó, Nhà nước sẽ miễn toàn bộ tiền sử dụng đất đối với diện tích trong hạn mức giao đất ở cho các nhóm đối tượng sau:

Hộ gia đình, cá nhân thuộc diện tái định cư hoặc được bố trí đất tại các cụm, tuyến dân cư vùng ngập lũ theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ. Chính sách này được thiết kế gắn liền với chương trình xây dựng cụm, tuyến dân cư và nhà ở tại những vùng thường xuyên bị ngập lũ ở đồng bằng sông Cửu Long – khu vực vốn chịu tác động nặng nề của biến đổi khí hậu, lũ lụt và sạt lở.

Ảnh minh họa

Các hộ dân làng chài, người sinh sống trên sông nước, đầm phá, khi được di chuyển đến khu tái định cư theo quy hoạch, kế hoạch và dự án được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Đây là bước đi quan trọng nhằm hỗ trợ cộng đồng dân cư đặc thù vốn sinh sống phụ thuộc vào sông nước, nay có điều kiện ổn định cuộc sống lâu dài, tiếp cận hạ tầng và dịch vụ xã hội cơ bản.

Với quy định này, chính sách đất đai không chỉ dừng ở khía cạnh kinh tế mà còn thể hiện rõ tính nhân văn, bảo đảm quyền lợi an cư cho những nhóm dân cư dễ bị tổn thương trước thiên tai và điều kiện tự nhiên khắc nghiệt.

Giảm tiền sử dụng đất cho đất quốc phòng kết hợp sản xuất

Ngoài các trường hợp miễn hoàn toàn, Nghị định cũng bổ sung quy định về giảm 30% tiền sử dụng đất hằng năm cho những khu đất quốc phòng được sử dụng kết hợp với hoạt động sản xuất, xây dựng kinh tế. Quy định này được triển khai trên cơ sở Luật Đất đai 2024 và Nghị định số 102/2024/NĐ-CP của Chính phủ.

Bộ Quốc phòng được giao trách nhiệm trực tiếp hướng dẫn, xác định mức giảm cụ thể và ghi vào thông báo nghĩa vụ tài chính của các đơn vị, doanh nghiệp trực thuộc. Đồng thời, cơ quan này cũng phải tổ chức việc thu, nộp tiền sử dụng đất đúng quy định, bảo đảm tính minh bạch và hiệu quả quản lý.

Tuy nhiên, nghị định cũng nêu rõ: nếu trong quá trình thanh tra, kiểm tra phát hiện đơn vị sử dụng đất quốc phòng kết hợp sản xuất không thực hiện đúng phương án đã được phê duyệt, thì toàn bộ số tiền sử dụng đất đã được giảm sẽ bị thu hồi. Điều này cho thấy tinh thần vừa hỗ trợ, vừa giám sát chặt chẽ, tránh tình trạng lạm dụng chính sách ưu đãi.

Cơ chế miễn, giảm theo định hướng phát triển kinh tế - xã hội

Nghị định 230/2025/NĐ-CP cũng mở ra cơ chế linh hoạt hơn trong việc điều chỉnh chính sách đất đai theo từng giai đoạn phát triển kinh tế - xã hội. Theo đó, trong trường hợp cần thiết để ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội hoặc hỗ trợ sản xuất - kinh doanh, Bộ Tài chính sẽ căn cứ kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hằng năm trình Chính phủ quyết định các chính sách miễn, giảm tiền sử dụng đất phù hợp.

Cơ chế này được đánh giá là giải pháp quan trọng nhằm giúp Chính phủ có thể phản ứng kịp thời trước những biến động của nền kinh tế, nhất là trong bối cảnh thị trường còn tiềm ẩn nhiều rủi ro, từ biến động giá cả đến tác động của thiên tai, dịch bệnh.

Giảm 30% tiền thuê đất năm 2025: Hỗ trợ trực tiếp cho doanh nghiệp và người dân

Nội dung được dư luận quan tâm nhất trong Nghị định 230 chính là quy định giảm 30% tiền thuê đất phải nộp trong năm 2025 đối với tổ chức, cá nhân sử dụng đất trả tiền thuê hằng năm.

Chính sách này được áp dụng rộng rãi, bao gồm: Người đang có hợp đồng thuê đất hợp pháp. Trường hợp chưa hoàn thiện hồ sơ đất đai nhưng vẫn thuộc diện phải nộp tiền thuê đất năm 2025. Người sử dụng đất đã hết thời hạn được miễn, giảm hoặc đang hưởng mức giảm khác theo quy định.

Tuy nhiên, nghị định khẳng định rõ: việc giảm không áp dụng đối với khoản nợ thuê đất của các năm trước cũng như tiền chậm nộp. Điều này nhằm bảo đảm công bằng, tránh lợi dụng chính sách để “xóa nợ” quá khứ.

Đối với các chủ đầu tư khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu chế xuất, nghị định quy định trách nhiệm phân bổ số tiền được giảm cho diện tích đất đã cho thuê lại. Việc phân bổ phải thực hiện trong vòng 30 ngày kể từ ngày có quyết định giảm. Nếu không thực hiện, chủ đầu tư sẽ không được hưởng chính sách này. Đây là điểm mới đáng chú ý, bảo đảm lợi ích của các doanh nghiệp thứ cấp đang thuê lại đất trong khu công nghiệp, đồng thời buộc chủ đầu tư tuân thủ minh bạch.

Thủ tục và thời hạn nộp hồ sơ giảm tiền thuê đất

Để hưởng ưu đãi, người sử dụng đất cần nộp Giấy đề nghị giảm tiền thuê đất năm 2025 cho cơ quan thuế hoặc cơ quan có thẩm quyền theo quy định. Hồ sơ có thể nộp trực tiếp, qua bưu chính, điện tử hoặc Cổng dịch vụ công trực tuyến.

Thời hạn nộp hồ sơ được quy định rõ: từ ngày 19/8/2025 đến hết ngày 30/11/2025. Hồ sơ nộp sau thời hạn này sẽ không được xem xét, áp dụng chính sách giảm.

Sau khi tiếp nhận, cơ quan chức năng sẽ căn cứ hồ sơ và thông báo nộp tiền thuê đất để xác định mức giảm. Trong vòng 30 ngày, quyết định giảm tiền thuê đất sẽ được ban hành. Trường hợp người sử dụng đất đã nộp tiền trước đó, số tiền giảm sẽ được trừ vào kỳ sau hoặc hoàn trả theo quy định pháp luật về quản lý thuế.

Nghị định cũng quy định chặt chẽ về trách nhiệm hoàn trả ngân sách Nhà nước trong trường hợp người sử dụng đất không đủ điều kiện hưởng giảm nhưng vẫn được áp dụng. Ngoài số tiền phải hoàn trả, người vi phạm còn phải nộp thêm khoản tiền chậm nộp tính từ thời điểm được giảm đến khi có quyết định thu hồi.

Hiệu lực và những thay đổi đáng chú ý

Nghị định 230/2025/NĐ-CP chính thức có hiệu lực từ ngày 19/8/2025. Đáng chú ý, nghị định đồng thời bãi bỏ quy định ưu đãi miễn, giảm tiền thuê đất cho cơ sở sản xuất, kinh doanh sử dụng lao động là người khuyết tật tại điểm đ khoản 1 Điều 9 Nghị định số 28/2012/NĐ-CP. Đây là sự điều chỉnh chính sách theo hướng tập trung nguồn lực vào những nhóm đối tượng và mục tiêu ưu tiên cao hơn, đồng thời tạo sự thống nhất trong hệ thống pháp luật đất đai.

Việc ban hành Nghị định 230 được đánh giá là bước đi cần thiết trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam đang trong giai đoạn phục hồi sau nhiều biến động. Chính sách giảm 30% tiền thuê đất năm 2025 sẽ trực tiếp hỗ trợ hàng trăm nghìn doanh nghiệp, hộ sản xuất - kinh doanh, qua đó góp phần giảm chi phí đầu vào, tạo dư địa cho đầu tư mở rộng và duy trì việc làm.

Đồng thời, các quy định về miễn, giảm tiền sử dụng đất cho tái định cư, vùng ngập lũ và cộng đồng dân cư đặc thù phản ánh rõ nét mục tiêu nhân văn của chính sách đất đai, bảo đảm mọi người dân đều có cơ hội an cư lạc nghiệp.

Nghị định cũng thể hiện sự linh hoạt khi cho phép Chính phủ quyết định miễn, giảm theo từng năm căn cứ tình hình thực tiễn. Điều này giúp chính sách đất đai trở thành công cụ điều tiết kinh tế – xã hội hữu hiệu, không chỉ mang tính lâu dài mà còn đáp ứng kịp thời những thách thức trước mắt.

Với Nghị định 230/2025/NĐ-CP, Chính phủ một lần nữa khẳng định quan điểm điều hành chính sách đất đai theo hướng vừa hỗ trợ, vừa quản lý chặt chẽ. Những điểm mới về miễn, giảm tiền sử dụng đất và tiền thuê đất không chỉ tháo gỡ khó khăn cho người dân, doanh nghiệp mà còn góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, thúc đẩy phát triển sản xuất và bảo đảm an sinh xã hội.