Chính sách giá và thuế - giải pháp hữu hiệu để kiểm soát tiêu dùng thuốc lá

Chính sách 17:50 | 13/08/2024
Sáng 13/8, Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp với Tổ chức Healthbridge Canada tại Việt Nam tổ chức Hội thảo cung cấp thông tin cho cơ quan báo, chí về tác hại của thuốc lá và vai trò của chính sách thuế trong phòng, chống tác hại của thuốc lá.
Cần cấm ngay thuốc lá điện tử Đề xuất áp thuế tiêu thụ đặc biệt với game online, thuốc lá mới

Phát biểu khai mạc hội thảo, bà Trần Thị Nhị Thủy, Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Thông tin và Truyền thông) cho biết: Sử dụng thuốc lá là một trong nguyên nhân hàng đầu gây bệnh tật và tử vong sớm. Việt Nam thuộc nhóm 15 quốc gia trên thế giới có số người hút thuốc nhiều nhất; sử dụng thuốc lá còn gây ra những thiệt hại lớn về kinh tế: Kết quả nghiên cứu gần đây cho thấy chi phí kinh tế hằng năm cho việc sử dụng thuốc lá ở Việt Nam ước tính lên tới 108.000 tỷ đồng, tương đương 1,14% GDP (năm 2022).

Chính sách giá và thuế - giải pháp hữu hiệu để kiểm soát tiêu dùng thuốc lá
Quang cảnh hội thảo.

Đứng trước những tác hại về sức khỏe, tổn thất về kinh tế do việc hút thuốc lá gây ra đối với các cá nhân, gia đình, xã hội và môi trường, ngay trong Nghị quyết số 43/2022/QH15 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội đã nhấn mạnh vấn đề tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với các hàng hóa có hại cho sức khỏe như đồ uống có cồn, có ga, thuốc lá để hạn chế tiêu dùng.

Tại Nghị quyết số 129/2024/QH15 về Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2025, điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) được đưa vào chương trình, sẽ trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 8 vào tháng 10/2024, thông qua tại Kỳ họp thứ 9 vào tháng 5/2025.

Theo Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Thông tin và Truyền thông Trần Thị Nhị Thủy, từ nay đến khi Quốc hội khai mạc và cho ý kiến lần đầu về dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) là cơ hội để chúng ta đưa ra những thông tin đầy đủ, khoa học về tác hại của thuốc lá cũng như tác dụng của việc tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá, góp phần kiểm soát hành vi hút thuốc lá, bảo vệ sức khỏe của người dân, gia đình, xã hội và môi trường.

Chính sách giá và thuế - giải pháp hữu hiệu để kiểm soát tiêu dùng thuốc lá
Bà Trần Thị Nhị Thủy, Vụ Trưởng Vụ Pháp chế - Bộ Thông tin và Truyền thông phát biểu tại Hội thảo.

Chia sẻ tại hội thảo, Tiến sĩ Angela Pratt, Trưởng đại diện Tổ chức Y tế Thế giới tại Việt Nam cho biết, thuốc lá rất có hại cho sức khỏe và gây nên hơn 8 triệu ca tử vong mỗi năm trên toàn thế giới. Tại Việt Nam, mỗi năm có tới hàng chục nghìn ca tử vong do thuốc lá và những ca tử vong này đều có thể phòng ngừa được.

Việt Nam đã đạt được một số tiến bộ trong cuộc chiến chống tác hại của thuốc lá trong một thập kỷ qua. Tuy nhiên, với xu hướng hiện tại, chúng ta sẽ không đạt được mục tiêu của Chiến lược quốc gia về phòng, chống tác hại của thuốc lá là giảm tỷ lệ hút thuốc lá ở nam giới xuống dưới 36% vào năm 2030.

“Chúng ta cần hành động mạnh mẽ hơn để giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá ở Việt Nam và bảo vệ sức khỏe và cuộc sống của người dân. Một trong những thách thức lớn nhất mà chúng ta đang phải đối mặt là thực trạng giá thuốc lá rất rẻ ở Việt Nam. Trong những năm vừa qua, thuốc lá ngày càng trở nên phù hợp với túi tiền của người dân hơn bởi giá của nó vẫn được giữ nguyên, trong khi thu nhập lại tăng, đây là điều chúng ta cần thay đổi, tăng thuế thuốc lá là cách nhanh và hiệu quả nhất để đạt được mục tiêu này”, Tiến sĩ Angela Pratt nhấn mạnh.

Thạc sĩ. Bác sĩ Nguyễn Tuấn Lâm, chuyên gia phòng, chống tác hại thuốc lá, Tổ chức Y tế Thế giới tại Việt Nam cho rằng, tỷ lệ hút thuốc lá tại Việt Nam giảm chậm, không đạt các mục tiêu quốc gia và cam kết quốc tế, sản lượng và tiêu thụ thuốc lá gần đây có xu hướng tăng nhanh; kinh nghiệm quốc tế cho thấy thuế thuốc lá là biện pháp chính giảm cầu nhưng ở Việt Nam thuế thuốc lá đang rất thấp; nếu không có các biện pháp can thiệp thuế thì tỷ lệ sử dụng thuốc lá sẽ tăng thêm.

Chính sách giá và thuế - giải pháp hữu hiệu để kiểm soát tiêu dùng thuốc lá
Ths. BS Nguyễn Tuấn Lâm chia sẻ tại hội thảo.

“Có luận điểm cho rằng tăng thuế thuốc lá sẽ dẫn tới tăng buôn lậu nhưng với bối cảnh Việt Nam điều này không đúng, để ngăn chặn buôn lậu phụ thuộc vào sự thực thi, kiểm soát, ngăn chặn của các cơ quan chức năng. Khi tăng thuế thuốc lá sẻ giảm người hút thuốc, khi đó giảm tử vong và tăng sức khỏe cộng đồng”, Thạc sĩ Nguyễn Tuấn Lâm khẳng định.

Cùng chung quan điểm, Thạc sĩ Đào Thế Sơn, chuyên gia kinh tế cho biết, hiện nay có những quan ngại về tăng thuế thuốc lá đó là mức tăng quá sốc gây ảnh hưởng tới tình hình sản xuất kinh doanh; tác động tới buôn lậu; tác động tới việc làm.

Làm rõ hơn về những quan ngại này, Thạc sĩ Sơn cho rằng các chỉ số sản xuất công nghiệp và tiêu thụ cho thấy tình hình kinh doanh thuốc lá vẫn tăng trưởng tốt trong 10 năm vừa qua; chỉ số sản xuất/tiêu thụ có mức tăng chậm lại gần thời điểm các năm tăng thuế 2016, 2019, nhưng không đáng kể do đó rất cần tăng thuế ở mức đủ lớn để làm chậm lại đà tăng trưởng về tiêu thụ và giảm tiêu dùng.

Chính sách giá và thuế - giải pháp hữu hiệu để kiểm soát tiêu dùng thuốc lá
Thạc sĩ Đào Thế Sơn, chuyên gia kinh tế chia sẻ tại hội thảo.

Lo ngại tăng thuế thuốc lá sẽ ảnh hưởng tới việc làm là thiếu cơ sở, việc làm trong ngành trồng thuốc lá cũng có tỷ lệ thấp và ngày càng giảm, ngay cả khi sản lượng tăng. Cụ thể, việc làm tạo ra trong ngành thuốc lá chỉ chiếm từ 0.39% đến 0.42% tổng việc làm trong nền kinh tế. Số liệu thống kê thực tế: ngay cả khi không tăng thuế thuốc lá thì việc làm trong ngành thuốc lá cũng tăng, giảm tùy năm (do tác động của cải tiến công nghệ). Thuốc lá là một ngành có đặc tính sử dụng ít lao động hơn so với các ngành khác. Tăng thuế có thể giảm việc làm trong ngành thuốc lá nhưng lại làm chuyển dịch tăng việc làm ở các ngành khác, làm tăng tổng việc làm của nền kinh tế.

Theo Thạc sĩ Sơn, không có mối liên quan giữa thuế thuốc lá cao và buôn lậu thuốc lá. Tại các quốc gia có mức giá thuốc lá thấp, tình trạng buôn lậu thậm chí lại xảy ra nhiều hơn so với những quốc gia có mức giá và thuế thuốc lá cao (như ở Ethiopia, Pakistan, Brazil có giá trung bình thuốc lá từ 0.55 - 1.3 USD và thị phần buôn bán thuốc lá lậu ở mức từ 33% - 46%).

Ngược lại, nhiều quốc gia có giá thuốc lá cao lại có thị phần buôn lậu thấp (như Hàn Quốc, Séc, Sri Lanka có giá trung bình thuốc lá từ 4 USD - 7 USD/bao và thị phần thuốc lá lậu là từ 0.8 - 2.9%)

Tiêu dùng thuốc lá lậu tại Việt Nam không nhất thiết phụ thuộc vào sự tăng thuế tiêu thụ đặc biệt mà do nhiều lý do khác: Thuế nhập khẩu, vấn đề kiểm soát buôn lậu, thị hiếu tiêu dùng…

N.Hoa

Link gốc:

Tin khác

Cập nhật mức đóng BHXH bắt buộc từ ngày 1/7/2025

Cập nhật mức đóng BHXH bắt buộc từ ngày 1/7/2025

Từ ngày 1/7/2025, theo Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024 và các Nghị định hướng dẫn thi hành, tổng cộng tỷ lệ đóng BHXH bắt buộc là 25% trên tiền lương làm căn cứ đóng.
Ngân hàng Nhà nước công bố lãi suất ưu đãi vay nhà ở xã hội, thúc đẩy an cư cho người trẻ

Ngân hàng Nhà nước công bố lãi suất ưu đãi vay nhà ở xã hội, thúc đẩy an cư cho người trẻ

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa ban hành hai văn bản (số 5312 và 5313/NHNN-CSTT, ngày 24/6/2025), thông báo chính sách lãi suất vay ưu đãi dành cho hai nhóm đối tượng: người trẻ dưới 35 tuổi và khách hàng tham gia các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, chung cư cải tạo. Các ưu đãi này được áp dụng từ 1/7 đến 31/12/2025.
Nhiều khoản phí, lệ phí giảm từ 1/7: Hỗ trợ người dân và doanh nghiệp đến hết năm 2026

Nhiều khoản phí, lệ phí giảm từ 1/7: Hỗ trợ người dân và doanh nghiệp đến hết năm 2026

Từ hôm nay (1/7/2025), Bộ Tài chính chính thức áp dụng chính sách giảm một loạt khoản phí và lệ phí với mức giảm từ 10% đến 50%, nhằm hỗ trợ người dân và cộng đồng doanh nghiệp trong bối cảnh phục hồi sản xuất, kinh doanh. Chính sách này sẽ kéo dài đến hết năm 2026, theo Thông tư số 64/2025/TT-BTC vừa được ban hành.
Tăng cường số hóa thủ tục hành chính trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội

Tăng cường số hóa thủ tục hành chính trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội

Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 164/2025/NĐ-CP ngày 29/6/2025, quy định về giao dịch điện tử trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội và Cơ sở dữ liệu quốc gia về bảo hiểm. Đây là bước tiến quan trọng trong cải cách thủ tục hành chính, thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện trong ngành bảo hiểm xã hội.
Mở rộng quyền lợi bảo hiểm y tế, nhiều đối tượng được thanh toán 100% chi phí khám chữa bệnh

Mở rộng quyền lợi bảo hiểm y tế, nhiều đối tượng được thanh toán 100% chi phí khám chữa bệnh

Từ ngày 1/7/2025, Luật Bảo hiểm y tế (BHYT) sửa đổi, bổ sung năm 2024 chính thức có hiệu lực, mở rộng đáng kể quyền lợi cho người tham gia BHYT, nhất là nhóm yếu thế và người có công. Điểm nổi bật của luật mới là nhiều nhóm đối tượng sẽ được Quỹ BHYT chi trả 100% chi phí khám chữa bệnh, kể cả trong một số trường hợp khám chữa bệnh trái tuyến, góp phần tăng khả năng tiếp cận dịch vụ y tế và bảo đảm công bằng trong chăm sóc sức khỏe.

Có thể bạn quan tâm

Công chức được cử đi học nếu bị kỷ luật buộc thôi việc phải đền bù 100% chi phí

Công chức được cử đi học nếu bị kỷ luật buộc thôi việc phải đền bù 100% chi phí

Theo Nghị định số 171/2025 vừa được Chính phủ ban hành, công chức được cử đi đào tạo sau đại học bằng ngân sách Nhà nước hoặc kinh phí cơ quan nếu tự ý bỏ học, nghỉ việc hoặc bị kỷ luật buộc thôi việc, sẽ phải đền bù toàn bộ chi phí đào tạo. Quy định này nhằm siết chặt trách nhiệm của công chức đối với khoản đầu tư công phục vụ đào tạo nguồn nhân lực.
Siết chặt quản lý thực phẩm chức năng: Bộ Y tế đề xuất sửa đổi Nghị định 15 theo chuẩn châu Âu

Siết chặt quản lý thực phẩm chức năng: Bộ Y tế đề xuất sửa đổi Nghị định 15 theo chuẩn châu Âu

Trước hàng loạt vụ việc gây bức xúc dư luận như quảng cáo sai sự thật kẹo rau củ Kera, sữa bột giả, hay thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc, Bộ Y tế mới đây đã công bố dự thảo nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 15/2018/NĐ-CP nhằm tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm. Dự thảo này hướng tới kiểm soát thực phẩm chức năng và thực phẩm đặc biệt theo hướng tương tự một số nước phát triển như các quốc gia trong Liên minh châu Âu.
Cập nhật mức đóng BHXH bắt buộc từ ngày 1/7/2025

Cập nhật mức đóng BHXH bắt buộc từ ngày 1/7/2025

Từ ngày 1/7/2025, theo Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024 và các Nghị định hướng dẫn thi hành, tổng cộng tỷ lệ đóng BHXH bắt buộc là 25% trên tiền lương làm căn cứ đóng.
Ngân hàng Nhà nước công bố lãi suất ưu đãi vay nhà ở xã hội, thúc đẩy an cư cho người trẻ

Ngân hàng Nhà nước công bố lãi suất ưu đãi vay nhà ở xã hội, thúc đẩy an cư cho người trẻ

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa ban hành hai văn bản (số 5312 và 5313/NHNN-CSTT, ngày 24/6/2025), thông báo chính sách lãi suất vay ưu đãi dành cho hai nhóm đối tượng: người trẻ dưới 35 tuổi và khách hàng tham gia các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, chung cư cải tạo. Các ưu đãi này được áp dụng từ 1/7 đến 31/12/2025.
Nhiều khoản phí, lệ phí giảm từ 1/7: Hỗ trợ người dân và doanh nghiệp đến hết năm 2026

Nhiều khoản phí, lệ phí giảm từ 1/7: Hỗ trợ người dân và doanh nghiệp đến hết năm 2026

Từ hôm nay (1/7/2025), Bộ Tài chính chính thức áp dụng chính sách giảm một loạt khoản phí và lệ phí với mức giảm từ 10% đến 50%, nhằm hỗ trợ người dân và cộng đồng doanh nghiệp trong bối cảnh phục hồi sản xuất, kinh doanh. Chính sách này sẽ kéo dài đến hết năm 2026, theo Thông tư số 64/2025/TT-BTC vừa được ban hành.
Tăng cường số hóa thủ tục hành chính trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội

Tăng cường số hóa thủ tục hành chính trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội

Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 164/2025/NĐ-CP ngày 29/6/2025, quy định về giao dịch điện tử trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội và Cơ sở dữ liệu quốc gia về bảo hiểm. Đây là bước tiến quan trọng trong cải cách thủ tục hành chính, thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện trong ngành bảo hiểm xã hội.
Mở rộng quyền lợi bảo hiểm y tế, nhiều đối tượng được thanh toán 100% chi phí khám chữa bệnh

Mở rộng quyền lợi bảo hiểm y tế, nhiều đối tượng được thanh toán 100% chi phí khám chữa bệnh

Từ ngày 1/7/2025, Luật Bảo hiểm y tế (BHYT) sửa đổi, bổ sung năm 2024 chính thức có hiệu lực, mở rộng đáng kể quyền lợi cho người tham gia BHYT, nhất là nhóm yếu thế và người có công. Điểm nổi bật của luật mới là nhiều nhóm đối tượng sẽ được Quỹ BHYT chi trả 100% chi phí khám chữa bệnh, kể cả trong một số trường hợp khám chữa bệnh trái tuyến, góp phần tăng khả năng tiếp cận dịch vụ y tế và bảo đảm công bằng trong chăm sóc sức khỏe.
Những điểm mới về nghĩa vụ quân sự từ 1/7: Người dân cần lưu ý điều gì?

Những điểm mới về nghĩa vụ quân sự từ 1/7: Người dân cần lưu ý điều gì?

Từ ngày 1/7/2025, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Nghĩa vụ quân sự chính thức có hiệu lực. Với nhiều quy định mới liên quan đến đăng ký nghĩa vụ quân sự (NVQS), gọi nhập ngũ và tổ chức khám sức khỏe, luật mới mang đến những thay đổi quan trọng mà công dân trong độ tuổi thực hiện NVQS cần đặc biệt lưu ý.
Từ 1/7/2025: Người tham gia BHXH tự nguyện được hỗ trợ từ 20-50% mức đóng

Từ 1/7/2025: Người tham gia BHXH tự nguyện được hỗ trợ từ 20-50% mức đóng

Từ 1/7/2025, mức hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước cho người tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện sẽ tăng lên, đặc biệt là đối với các nhóm yếu thế, được kỳ vọng sẽ là động lực lớn để nhiều người dân tham gia BHXH tự nguyện, góp phần mở rộng diện bao phủ an sinh xã hội tại Việt Nam.
Từ 1/7: Hàng loạt luật mới chính thức có hiệu lực - Tác động sâu rộng đời sống người dân

Từ 1/7: Hàng loạt luật mới chính thức có hiệu lực - Tác động sâu rộng đời sống người dân

Từ ngày 1/7/2025, chính thức áp dụng nhiều luật quan trọng, điều chỉnh sát sườn các lĩnh vực như bảo hiểm, thuế, công đoàn, dữ liệu cá nhân, y tế, di sản văn hóa… Đây là bước phát triển mạnh mẽ về hoàn thiện pháp luật và cải cách thiết chế Nhà nước, mang lại quyền lợi thiết thực cho người dân và doanh nghiệp.
Đề xuất vi phạm chương trình đào tạo có thể bị đình chỉ hoạt động từ 12 đến 18 tháng

Đề xuất vi phạm chương trình đào tạo có thể bị đình chỉ hoạt động từ 12 đến 18 tháng

Bộ Giáo dục và Đào tạo đang lấy ý kiến góp ý cho dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 04/2021/NĐ-CP, quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giáo dục, vốn đã được sửa đổi theo Nghị định số 127/2021/NĐ-CP của Chính phủ.
Từ 1/7, đơn vị phải nộp đủ tiền BHXH chậm đóng và xác nhận bổ sung quá trình cho người lao động

Từ 1/7, đơn vị phải nộp đủ tiền BHXH chậm đóng và xác nhận bổ sung quá trình cho người lao động

Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024 chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7 với nhiều thay đổi trong quản lý sổ BHXH và trách nhiệm của đơn vị sử dụng lao động.
Chính thức miễn, hỗ trợ học phí cho trẻ em mầm non, học sinh phổ thông từ năm học 2025-2026

Chính thức miễn, hỗ trợ học phí cho trẻ em mầm non, học sinh phổ thông từ năm học 2025-2026

Ngày 26/6, với 440/441 đại biểu Quốc hội tham gia biểu quyết tán thành, Quốc hội đã chính thức thông qua Nghị quyết miễn và hỗ trợ học phí cho toàn bộ trẻ mầm non, học sinh phổ thông và người học chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục công lập trên toàn quốc. Nghị quyết có hiệu lực từ ngày ký và sẽ áp dụng từ năm học 2025-2026.
Chính sách công nghiệp hiện đại tạo động lực bứt phá cho khu vực tư nhân

Chính sách công nghiệp hiện đại tạo động lực bứt phá cho khu vực tư nhân

Chính sách công nghiệp hiện đại đang mở ra thời kỳ bứt phá cho khu vực tư nhân ở Việt Nam. Từ tư tưởng “Đổi mới - chủ động - sáng tạo”, tiếp cận công nghệ và mở rộng thị trường toàn cầu, đến cải cách hành chính cùng cắt giảm bộ máy, tất cả tạo nên một cơ chế thuận lợi để doanh nghiệp tư nhân “dám nghĩ, dám làm, dám đổi mới”.
Cán bộ, công chức được thanh toán tiền khi không nghỉ hết ngày phép năm: “Làm nhiều hưởng nhiều” chính thức vào Luật

Cán bộ, công chức được thanh toán tiền khi không nghỉ hết ngày phép năm: “Làm nhiều hưởng nhiều” chính thức vào Luật

Quốc hội đã thông qua Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi), trong đó bổ sung quy định mới về quyền lợi tiền lương của cán bộ, công chức chưa nghỉ hết ngày phép năm. Luật gồm 7 chương, 45 điều, có hiệu lực từ ngày 1/7/2025.
Xem thêm
Phiên bản di động